|
Okuyucu
|
Son birkaç yıldır en fazla duyduğumuz konulardan birisi 5G teknolojisi oldu. ABD ile Çin arasında büyük bir savaşa dönen teknolojide somut konu 5G’dir. Çin, 5G teknolojisini üretti. ABD henüz 3G’de kaldı. ABD bu alanda adım atana dek Çin’in teknolojiyi yaygınlaştırmasını yavaşlatmak veya durdurmak için önlemler almaya çalışmaktadır. Bu konu teknoloji kadar, istihbarat, ekonomi, altyapı, iletişim konusudur. Nedir 5G teknolojisinin farkı? ABD neden bu denli saldırgan davranıyor?
Dijital teknolojinin bütün ürünlerini düşünelim, artık konu 5G, yapay zeka (AI) ve siber alanda kesişti. Dijital gereçler, bilgisayarlar ve gerisinde çalışan teknolojiler için hız çok önemlidir. Burada “throughput” diye bir kavram kullanılmaktadır. Bunun anlamı, makine saniyede sunucudan ne kadar istekte bulunabiliyor? 5G teknolojisinin “throughput” değeri çok yüksek, mesele en basit şekliyle bu. Elinizdeki makine üstün performansa sahip olmasa bile sunucu gücünde sonuç elde edebilir oluyorsunuz. Başka bir örnek, kol saati içine koyabileceğiniz bir işlemci 5G kullanıyorsa bilgisayarınız kadar büyüklükte hesaplamayı rahatlıkla yapabiliyorsunuz. Bu ne demek biliyor musunuz? Örneğin finansta 5G’yi kullanmaya başlıyorsanız işlem hızı çok artmış olacağından sürekli kazanan siz oluyorsunuz. Bir seferde ekonominin tüm işlem gücünü hızlı bir hesaplamayla yapabiliyorsunuz.
Şu en elimizdeki akıllı telefonların birçoğu 3G teknolojisine uyumludur. (Bizde değilse de dünyada en yaygın hizmet sektörlerinden birisi olan) Uber’den taksi çağırıyorsanız, WhatsApp da mesajlaşıyorsanız, görüntülü konuşuyorsanız, siz evden bir toplantıya katılıyorsanız, çocuğunuz evden derse katılıyorsa kullandığı çoğunlukla 3G teknolojisidir.
3G teknolojisi, kullanılan makinenin işlemcisine bağımlıdır. 5G ise bundan çok farklı çalışıyor, sağladığı bağlantıyla işlemleri sunucuda yapıp elinizdeki cihazı sadece ekran olarak kullanıyor. Ne denli farklı!.. Ama iş burada karışmaktadır. ABD, işlemler sunucuda yapıldığından, geri planda bütün verileri Çin yönetme avantajına kavuşuyor, iddiasını ortaya sürüyor. Ama bu teknolojisi açıkça elimizdeki kapasiteye neredeyse çağ atlatıyor. Hatta buna teknolojide devrim diyenler bile var. Nasıl? Küçük el makineleri sunucu üzerinden kapasitesini arttırdığından teknolojide büyük bir ürün yelpazesi ortaya çıkacaktır. Karasabanla çift sürerken birden traktörü kullanmaya başlıyorsunuz gibi bir şey bu.
Şimdi konunun bir başka boyutuna gelelim. Silikon Vadisi 3G teknolojisini buldu ve dünyaya kullandırdı, bu büyük bir ekonomi yarattı. Fakat 5G teknolojisini Çin buldu ve bu da demek olacak ki, Çin her türlü dijital üründe yeni versiyon cihazlar üretecek ve piyasaları eline geçirecek. Bu ifade bile ABD’yi geride bırakır cinsten görülmekte ve bir hayli endişe verici olmaktadır. ABD’nin ürünlerinin demode kalması pek kabul edilebilecek bir durum değil deniyor ve ortaya çıkan büyük meselenin özünde de bu var. Savunma, NATO, istihbarat, mahkemeler devreye konuyor, ticari önlemler alınıyor, yaptırımlar uygulanıyor…
Örneğin dünyanın değişik yerlerinde, İngiltere, Avustralya, Almanya, Japonya, Hindistan, vs. ülkelerde 5G kullanılırsa, Amerika da sonunda, en azından Amerikan şirketleri, Çin’e gidip bunu istemek zorunda kalacaktır. Bütün dengeler değişir! Savunma, ekonomi, teknoloji, iletişim…
Şimdi bir ileri adımı daha atalım. Kullanılan bulut teknolojisinde sunucular kullanmaktadır. AI dediğimiz ise tamamen etkin güç kullanımı demek. AI’da çekirdek sayısı, ekran kartı kapasitesi işlem gücünü artırıyor. AI’da en ileri teknoloji Google’un Tensorflow Projesi. Süper bilgisayar, kuantum bilgisayar gibi ürün ve teknolojik kabiliyetler üzerinde duruluyor. Google dünyanın veri deposu ve veri hacmi giderek katlanıyor. Ağdaki sonuçlar da rakamsal veri olarak tutuluyor. ABD, Çin’i Google’un projesi gibi teknolojilerle geçebileceğini düşünüyor. Bütün bunlar ve Facebook, Apple ile Microsoft’u da bunlara ilave edersek, ABD şirketlerinin ilerlemesine ihtiyaç duyuluyor. ABD serbest piyasa ekonomisinin kurallarını işletiyor ve Çin’e karşı korumacılıkla mücadele ediyor.