Suriye’de son tango zamanı! ABD, Arap Birliği, Avrupa, Rusya, İran, İsrail ve Türkiye başta olmak üzere Suriye meselesinde taraf olan ülkelerin son bir planlama süreci içine girdikleri görülüyor. Bu hususa geniş açıdan bakarak nelerin olup bittiğini ve ne tür hesapların yapıldığını inceleyelim.
Eski İsrail Dışişleri Bakanlarından Shlomo Ben-Ami’nin Project Syndicate’deki 19 Şubat 2019 tarihli “İdeoloji Tuzağı” başlıklı makalesini okuduktan sonra, yaklaşık üç bin yıldır insanlık üzerinde oynanan bir oyunu hatırladım. Böylesine derin bir mevzu olunca duramadım, düşüncelerimi sizinle paylaştım. …DEVAMINI OKUYUN
Suriye’de son tango zamanı! ABD, Arap Birliği, Avrupa, Rusya, İran, İsrail ve Türkiye başta olmak üzere Suriye meselesinde taraf olan ülkelerin son bir planlama süreci içine girdikleri görülüyor. Bu hususa geniş açıdan bakarak nelerin olup bittiğini ve ne tür hesapların yapıldığını inceleyelim. …DEVAMINI OKUYUN
Bugün Çin’in ve Çinli şirketlerin inovasyon konusunda ne denli yol kat ettiğini görmekteyiz. Yapay zeka, kuantum işletim sistemi, 5G internet… Türkiye veya ülkedeki şirketler neden bir kritik ürünü üretenlerden biri olamasın, bilimsel ve teknolojik sahada küresel çapta kendine bir yer bulamasın? Bu yazıda mevcut çabalar ve konular hakkında ifade edilecek bir şey olmayacak. Daha çok temel konuları bulacaksınız. Bu bir liderlik ve politika, ama sonuçta refah ile güvenlik konusudur. Bilimsel ve teknolojik alanda geç kalmak asla kabul edilecek bir konu değildir. Teknoloji yaratmak nasıl olur? Bu konu neden önemli? …DEVAMINI OKUYUN
ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’den çekileceklerini ve DEAŞ’a karşı bir zafer kazandıklarını ifade etti. Peşi sıra dünyanın ileri gelen medya organlarında YPG olarak anılan terör örgütünün sözde liderleri süslü görüntülerle ve sözleri büyük boy puntolarla sayfalarda ve ekranlarda yer almaya başladı. Bu konu dikkatten kaçmış değil! …DEVAMINI OKUYUN
Türkiye bekasıyla ilgili önemli bir süreci atlatmanın sonlarına geldi. Haklılığı görülüyor. Her ne kadar oyunu bozmak isteyenler olsa da seçenekler netleşiyor, durum giderek anlaşılıyor. Dış politikada kararlılıkla atılan adımlar sürüyor. Başka yapacak ne var? Başka bir konu, Türkiye ABD ve Rusya gibi başat ülkelerle eşit mesafede diplomasi yürütüyor. Türkiye ABD’yi daha farklı noktalardan değerlendirebiliyor mu? Başat bir gücü üstünkörü değil, daha yapıcı anlamak ülkeye nasıl bir kazanç sunuyor dersiniz? …DEVAMINI OKUYUN
Dünyada Venezuela krizi büyüyor. Başkan Nicolas Maduro ABD ile tüm ilişkilerini kesti. Yaşananların asıl sorumlusunun ABD olduğunu Devlet Başkanı Maduro söylüyor. ABD ise “Muhalif lider Juan Guaido geçici başkandır,” diyor. Demokrasi bu demek mi? Bu bir yöntem mi? …DEVAMINI OKUYUN
Bugün Ankara’ya gelecek ABD heyeti (Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, DEAŞ ve Suriye sorumlusu Büyükelçi James Jeffrey, Ulusal Güvenlik Baş Danışmanı John Bolton) yarın muhatapları ile görüşmeler yapacaklar. Suriye’den çıkmayı açıklayan ABD’nin bu işi nasıl yapacağı üzerine karşılıklı görüşmeler olacak. Eğer anlaşma sağlanır ise bundan sonraki süreç bu anlaşma sağlanan plan çerçevesinde ilerleyecek. Yarınki toplantılarda masada neler olacak, başka neler söylenebilir? …DEVAMINI OKUYUN
Dün dünya basını ve diplomasi dünyası ABD’nin açıkladığı Suriye’den çekilme kararıyla sarsıldı. Acaba Türkiye’nin bu kararın alınmasındaki rolü neydi? Jeopolitik ve güç dengeleri bağlamında buraya kadar olup bitenin analizini yaparak buradan çıkarılacak dersleri işaret edelim. …DEVAMINI OKUYUN
Nereden nereye!.. Daha dün “yorumcular” ABD, BOP, Sykes Picot, vs. neler söylemediler? Bugün gelinen noktada Türkiye bir adım öne geçmiş durumda. Bölgesel denklemlerin doğru bir çizgide ilerlemesinin ışığını alır olduk, öyle değil mi? Fırat’ın Doğusundan ABD güçleri çekiliyor. Irak Güçleri de Sincar’a yürüyor… …DEVAMINI OKUYUN
ABD Türkiye’ye Patriot hava ve füze savunma sistemleri satış kararını onayladı. Bu ne anlama geliyor, Türkiye’nin S-400 sistemlerini alıyorken Patriot sistemlerine de ihtiyacı olacak mı? …DEVAMINI OKUYUN
Devletin üst kademeleri çıkıp ikaz ediyor, “Fırsatçılık yapanın yakasına yapışırım,” diyor. Demek ki fırsatçılar ve köpürtmecilik var ve bunlar; toplumun içindeler ve toplum çıkarlarına karşılar! Çarşı-pazar konusunda çok konuşuldu, ben burada emlak sektöründeki küçücük bir fırsatçılık ve köpürtme çarkına değinmek istiyorum. Çarşıya çıkın ve dinleyin her bir özneyi, işin içinden çıkamazsınız! Ama köpük var mı? Bu sorun mu? Kim çözecek bu işi? …DEVAMINI OKUYUN
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak adet üzere “yeni” dedi. Bu defaki Orta Vadeli Plan (OVP), yani 2019-2021 planı Sn. Albayrak’ın tabiri ile Yeni Ekonomik Plan (YEP). Diğer yandan bu planın anlatımı 3D ile açıklanıyor; Denge, Disiplin ve Değişim. Bu kadar çok kodlu sunulan planın içine bakarsak 19 sayfalık bir anlatımdan müteşekkil. Uzmanlar ilk yılı dengeli ve tutarlı, bu bakımdan uygulanabilir; ardından ifade edilenler ilk ve sonraki yılların uygulama başarılarına tabi olacağından, bir tür vizyon belirleme gibi diyorlar. YEP’te neler var? …DEVAMINI OKUYUN
Beyninin çalışması ile ilgili detaylara ulaştıkça insanlık kendine dönük konuları bütünüyle irdeler oldu. Politikadan günlük yaşama, bazı sebep-sonuç ilişkileriyle kolay açıklanabilecek noktalar daha doğru düşünmemize ve etrafımızda meydana gelenleri daha iyi kavramamıza yaradı. Çok basit bir bağlamla açıklayacağım bu ilişkiden sayfalar dolusu sonuç elde etmek mümkün. Ben bir yere kadar açıklayayım, devamını siz getirin. …DEVAMINI OKUYUN
Türkiye bölgesel bir güç ancak küresel çapta güçlü olmalı. Bu nasıl olacak? Hedef nereyi gösteriyor? Çocuklarımızın andı nasıl olmalı? …DEVAMINI OKUYUN
Suriye konusundan üç garantör ülke olan Rusya (Vladimir Putin), İran (Hasan Ruhani) ve Türkiye (Recep Tayip Erdoğan) tarafından, BM 2254 sayılı kararı veçhiyle, Cenevre’de süren çalışmalara destek vermek amacıyla başlatılan Astana Süreci gereği, Soçi’de 14 Şubat 2019 tarihinde, bir zirve gerçekleştirilmiştir. Burada önemli kararlar alınmıştır. Bunlardan en önemlisi Suriye için sürdürülen Astana çerçevesindeki sürecin kararlılıkla devam ettirileceği hususudur. Bir sonraki zirve İstanbul’da devam edecektir. Nereye kadar? Toprak bütünlüğüne sahip bir Suriye devletinin halkı tarafından tekrar kurulmasına kadar. Ya sonra?
Başkan Donald Trump, 2 Şubat 2018’den itibaren ABD ve RF (eski SSCB) tarafından imzalanan Orta Ölçekli Nükleer Kuvvetler Anlaşmasını (INF) askıya aldı. Trump’a NATO destek verdi. Vladimir Putin, Güvenlik Konseyi’ni topladı ve RF’nin anlaşma olmadığını belirtti. Dünya medyası manşet attı, Soğuk Savaş mı, diye.
Tanınmış ekonomist Nouriel Roubini 2019’da küresel yavaşlamanın devam edeceğinin sebeplerini açıklamış. Project Syndicate ’e “2019’da Karışık Bir Ekonomik Torba” başlıklı makalesiyle (8 Şubat 2019) yazan Roubini işler düzelmezse 2020’de de küresel para krizinin devam edebileceği tehlikesini vurgulamaktadır.
Çin bir yandan küresel yatırımları ülkesine çekiyor ve kalkınmasını bununla garanti ediyor, diğer yandan milli politikalarını geliştiriyor. Çin, kendi topraklarında ve sağladığı ticari imkanlarla küresel çapta, isteyen her yatırımcının şartlar nispetinde ortaklığını kabul ediyor. Ama bir tek istediği var, “Devletin uzun vadeli kalkınma programında kimse işime karışmasın, benden açık olmamı da beklemesin,” diyor. Bunun adı devlet kapitalizmidir ve küresel kapitalizmle ve serbest piyasa ekonomisinin kurallarıyla çelişir.
ABD neden yeni bir Endüstri Savaşı konusunu masaya yatırdı? Çünkü Çin emin adımlarla geliyor ve şimdiden görülüyor ki dünyada liderlik yarışında öne geçme noktasında. Çin 2020 yılında geliştirdiklerini birleştiriyor. Nedir bunlar? Kuantum bilgisayarını, Micius gibi uyduları, 5G ağını ve endüstriyel robotlarını bütün gücüyle birleştiriyor ve hizmete sunuyor. Hesaplamalara göre ABD aynı ölçekli bu imkanlara ne yaparsa yapsın 2025 yılında ulaşabiliyor. Bu durumda Başkan Donald Trump’ın bir adım atması gerekiyordu. Çarşamba günü (dün) açıkladılar, bir “geleceğin endüstrisi eylem planını” uygulayacaklar. Nedir bu eylem planı?
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın Ankara ziyareti ne getirir, ne götürür? Tarihsel perspektifte bakılırsa tartışılacak bir konu. Ama yine de ilişkide olmanın yararlı bir anlamı var. Türkler ve Yunanlılar iç içe geçmiş iki millet, coğrafi açıdan Türkiye ve Yunanistan aynı şekilde olan iki ülke. Ayrıca çok ortak yönümüz var, en azından Akdenizliyiz. Ege’nin balığı aynı… El ele görülmemiz ne derecede kolay ve doğalsa, zırtlaşmamız da o derecede doğal! Ancak zarar görenler bu denizin kıyısındaki halklar; Yunanlılar ve Türkler. Bu sonucu görmeyen kim dersiniz? Çok teknik yazmayacağım, basit bir anlatımla işin özünü özetleyelim.
2019-2023 arası döneme ilişkin “ABD’nin Milli İstihbarat Strateji (MİS) Dokümanı – 2019” bize neler söylüyor? Gelecek neleri bekliyor? Bu dokümanın ana noktalarının detaylarını ve çıkarımlarını bir istihbarat uzmanı bakış açısıyla inceleme fırsatı bulacaksınız. Sonuç olarak işaret edilen husus en önemlisidir.
Türkiye bekasıyla ilgili önemli bir süreci atlatmanın sonlarına geldi. Haklılığı görülüyor. Her ne kadar oyunu bozmak isteyenler olsa da seçenekler netleşiyor, durum giderek anlaşılıyor. Dış politikada kararlılıkla atılan adımlar sürüyor. Başka yapacak ne var? Başka bir konu, Türkiye ABD ve Rusya gibi başat ülkelerle eşit mesafede diplomasi yürütüyor. Türkiye ABD’yi daha farklı noktalardan değerlendirebiliyor mu? Başat bir gücü üstünkörü değil, daha yapıcı anlamak ülkeye nasıl bir kazanç sunuyor dersiniz?
Duhok’ta olan provokasyonu ve gerisindeki asıl sorunları iyi anlamamız gerekmektedir. Asıl soru şudur, Suriye ve Irak’ta neler oluyor? Sorunu sahaya bütünsel bakarak okursak, daha iyi tahlil etme imkanımız olacaktır.
Antalya’da hortumlarda ve fırtınalarda artış var. Antalya marka olmak istiyor. Dünya turizminde belli bir yeri var. Sadece yaz turizmi değil, turiste dört mevsim hizmet vermek istiyor. Antalya sadece Türkiye için değil, ihraç ettiği ülkeler için de bir kaynak, yaş sebze ve meyve başta olmak üzere önemli potansiyele sahip. Bugün küresel ısınmanın etkilerini görüyoruz, yarın temposunu daha artıracak. Yapılması gerekenler neler?
