ABD ve Türkiye Suriye’de Güvenli Bölge konusunda anlaştılar. Müşterek Harekât Merkezi’nin ABD’den öncü ekibi Şanlı Urfa’ya ulaştı. Şimdi Türkiye’de hemen herkes merak ediyor, neler olacak? Bu sıralarda bir de Suriye’deki PKK terör örgütünün durumu soruluyor. Nereye gidecekler, nasıl tepki verecekler? Bu tip sorular soruluyor. Bu durumda PKK terör örgütünün akıbeti hakkında bir değerlendirmede bulunalım.
Bugünlerin jeopolitiğinde hızlı geçen dopdolu gündeme ve baş döndürücü geçişlerin kapsamına baktığımızda, Immanuel Wallerstein’in Dünya Savaşları’nın gerçekleştiği şartları açıklarken, tarihsel perspektifte konunun algılanmasına yarayacak, “zaman ve mekân sıkışması” tarifini hatırlamaktayız. Yarının nasıl olacağı ve alevin nereden yükseleceğini tahmin etmenin mümkün olmadığı bir süreci yaşıyoruz.
Son S-400 alımı konusuyla beraber çeşitli çevrelerce NATO ve Türkiye konuları tartışmaya açıldı. Yabancı basında Türkiye aleyhine kampanya yapanlar bile çıktı. Konuya uzak olanlar maalesef Türkiye aleyhine bu türden sürdürülen kampanyalara dahil olarak aleyhte konuşmalar yapmaya başladılar. Durumu gözden geçirelim. Türkiye konusunda haklıdır ve milli egemenliği için üstüne düşeni yapmaktadır. Bu manada NATO ülkelerine de destek vermektedir.
Her G20 öncesi hatırlatılır, bu bir platformdur, bağlayıcı tarafı yoktur, liderler bir araya gelirler ve bazı önemli konuları gündeme alır konuşurlar, ama daha çok güncel sorunlar üzerine ikili ve çok taraflı konuşmalar yapılır ki, bu bile dünya için gereklidir, önemlidir, denir. Yine böyle bir toplantı Japonya’nın Osaka kentinde gerçekleşiyor.
Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (CICA) 5. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, Tacikistan Cumhuriyeti’nin başkenti Duşanbe’de gerçekleştirildi. Bu vesileyle, CICA kapsamında düşünerek Avrasya’nın jeopolitiğini ele alalım. Neden Avrasya konusunu inceliyoruz? Çünkü Asya coğrafyasının aslında Pasifik’in karşı kısıyla ilgisinden çok syanın uzantısı Avrupa ile doğal birleşimi söz konusudur. Amerika CICA’yı Pasifik’e çekmekle ilgilenebilir. Ama Asyalı ülkeler CICA’nın ilgisini öncelikle ve mutlaka Avrupa doğrultusunda gerçekleştirmelidir. Bunu en iyi sağlayacak proje Çin’in Modern İpekYolu da denebilecek Kuşak ve Yol İnisiyatifidir. Avrupa buna gönüllü olmalı ve Avrasya’yı bütün halde tutmaya gayret etmelidir. Pratikte konu budur. Ayrıca Türkiye Avrasya politikalarının lokomotifidir ve gerekeni yapmaktadır. Ancak konunun bütünüyle incelenecek tarafları vardır.
Son günlerde ABD ile silah sistemleri üzerinden bir kutuplaşma sürecine girdik. Masada pek çok tartışılan dosya varken bu konu üzerinden söylenenler beklenenden fazla gelişti ve jeopolitik ayrımla ifade edilebilecek bir hale dönüştü. ABD tarafında Türkiye’ye, “Rusya ile ilişki kesmelisin, tarafını belirlemelisin,” dercesine bir yaklaşım söz konusu oldu. Buradaki konunun sadece Rus S-400 füze sistemleri veya ABD F-35 uçakları olmadığı açıktır. Esasen meseleyi jeopolitik bağlamda görmemiz gerekiyor. Bu yazıda ABD, NATO, Avrupa ve Avrasya alanlarındaki jeopolitik kırılmayı ve taraflara düşen sorumlulukları işaret edeceğim. Güncel jeopolitik girişimlerin ve bedellerinin ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayacağım.
Yunanistan ve Türkiye arasındaki sorunların çözülmesi için ne gerekli? Yunanlı yerine vekilleri mi oturacak masaya? Şımarık tavrını bırakmadıkça bu Yunanlılarla nasıl oturulup konuşulur? Ege ve Akdeniz’de barış ve huzur isteyen yok mu? Yoksa maceracılık daha mı öne çıkıyor!..
Türkiye’de siyaset yapmak kolay mı, zor mu? Ortaya çıkan tablo göstermektedir ki, toplumda siyaset oldukça yaygındır. Ancak siyaset yapmak istediği halde dünyadan bihaber olan kesimler de var. Otuz yıldır dünya bir köy halindedir. Bir mevkide düşünülen veya olan, hemen diğer noktada etkisini gösterebilmektedir. Öyleyse politika ile ilgilenenlerin önce jeopolitik konular hakkında bilgi sahibi olması gerekmez mi?
Dünyada ve özellikle bölgemizde neler oluyor? Durum çok ciddi! Öteden beri bu hususları konusu geldikçe açıklamaya çalıştım. Parçalar halindeki olayları büyük resmin içine koyarak tarif ettim. Arada bir de parçaları toparlamak ve sadece büyük resmi öne çıkararak görüş bildirmekte yarar oluyor. Bu yazıda daha çok hedefim bu olacak.
“Bunda bir kasıt var,” denebilecek uluslararası politik gelişmelerden bazılarını alt alta koyduğumuzda Türkiye’nin seçeneklerini daha iyi görüyoruz. Türkiye’nin ne şekilde davranması gerektiğini ortaya koymadan önce mevcut durumu iyi görmek gerekmektedir. Buradan hareketle “iç cephe” bahsinin çerçevesinin çizilmesi mümkün olabilir. Nasıl mı?
