ABD Başkanı Donald Trump’ın davetlisi olan Cumhurbaşkanı Erdoğan 13 Kasım 2019’da Beyaz Saray’daydı. Bu ziyaretin kapsamında hatırlanması gerekenler neler, bir göz atalım.
13 Kasım’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD Başkanı Trump’ın daveti üzerine Washington’a resmi bir ziyaret gerçekleştirecek. Burada gerçekleştirilecek zirvenin Türk-Amerikan ilişkileri için “dönüm noktası” olacağını söyleyenler çıkabilir, ama bu biraz zor. Dönüm noktası olmaz ise ne olur? Belli anlayışların gelişmesi için “basamak teşkil edecek” denirse yanlış mı olur?
Anlatamıyoruz Herhalde!.. Anlatamıyor muyuz, yoksa onlar anlamamak için ısrarcılar mı? Kesin ikincisi. Ama yine de çuvaldızı kendimiz batırmamız lazım. Çünkü ortada bir ısrar varsa onu caydırmak, vazgeçirmek bizim görevimizdir. O zaten başka bir gerçekliği kanıksatmak ister. Politika böyle bir şeydir. Hatta uluslararası ilişkilerde ve kamu diplomasisinde bu böyle işte. Böyle düşünmek gerekir. Bu Amerika üç maymunu oynuyor, belli! Bilerek yapıyor bunu. Yaratılmış gerçeklikle politik kazanım elde etme taktiği…
ABD Başkanı Donald Trump 27 Ekim Günü TS ile 16:00’da çıktı ve dedi ki; “Bir istihbarat operasyonu sonucunda Daeş’in lideri Ebu Bekir el-Bağdadi bir köpek gibi öldürüldü… Dünya artık daha güvenli!” Aslında Daeş, Bağdadi, Amerika, istihbarat, Suriye savaşı, vs. o kadar çok konuya değinmek mümkün. Ama ben öyle yapmayacağım, Google’dan bakıp yazı yazanlar da oldu. Onların ne yazdığıyla da ilgilenecek değilim. Türkiye’de kendini meşhur zannettirmeyi beceren gazeteciler tarafından bile köşelerinde Bağdadi hakkında yazılar yazıldı, bana ne gerek! O zaman ne demeliyim? Bulacağım bir şeyler!..
Cumhurbaşkanı Erdoğan 29 Ekim resepsiyonunda yaptığı konuşmada Batı dünyası ile farkı açıklarken onların bir damla petrolü bir damla kana tercih ettiklerini vurguladı. Sık sık bir medeniyet mücadelesi verdiğimizi işaret eden Erdoğan bu kez veciz şekilde ifade ettiği bu benzetme ile Batı dünyasının çıkarcılığını açıklarken diğer yandan güncel konuların özetini de vurgulamış oldu. Nitekim gece saatlerinde ABD Temsilciler Meclisi’nin anlamsız Türkiye aleyhine aldığı iki karar tasarısı ile Amerikanın çıkarcı yaklaşımı bir kez daha görülmüş oldu. Şimdi bu noktadan hareketle mevcut konuyu hem Amerika ile bakış farklılıkları hem de Suriye meselesi gibi güncel meselelerin özeti halinde sunalım.
Yarın (29 Ekim) öğlen 12’de Suriye’de Güvenli Bölge konusunda Rusya ile Soçi’de varılan kısaca 150 saatlik olarak anılan mutabakatın ilk safhasının dolacak. Akşam saatlerinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye’nin Suriye’de izleyeceği yeni adımlarına dair ipuçları verecek. Şimdiden kamuoyu neyi beklemeli, seçenek ne, inceleyelim.
Dün (17 Ekim 2019, Barış Pınarları Harekâtı 9. Günü) Cumhurbaşkanlığı’nda Türk tarafı ABD’nin Başkan Yardımcısı Mike Pence, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’brien’dan oluşan heyeti kabul etti. Dört saat yirmi dakika süren görüşmelerden sonra bir anlaşmaya varıldığı açıklandı. Ortak bildiri yayımlandı. Sonuçta Güvenli Bölge konusunda bir anlaşma sağlandı, bunun için ABD’ye 120 saat (5 gün) bir süre verildi. Akla gelen soruları cevaplayalım.
Bugün Suriye, terörle mücadele, Güvenli Bölge, vs. konuları konuşuyoruz, öyle mi? Bunlar sıcak ve önemli konular. Elbette konuşulacak. Ancak Batı medyasından ve politikacılarından gelen karşı ifadelerin içinde gizli şekilde derinliği tarihsel ve jeopolitik olan başka hususlar var. Bu durumda biz ne anlamalıyız ve ne yapmalıyız?
Bir süredir grafiklerle Suriye konusundaki gidişatı açıklamaya çalışıyorum, Türkiye Cumhuriyeti’nin karar süreçleri nasıl gelişiyor, şartlar ne yönde oluşuyor diye. Neticede dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “Suriye Kuzeyindeki Barış Koridorunu Barış Pınarlarıyla sulamak” olarak ifade ettiği kararını açıkladı ve bir anlamda, “ABD ile sürdürülen A Planı bitmiştir, B Planımızı uyguluyoruz, harekatın adı da Barış Pınarları’dır,” demiş oldu. Şimdi konuyu toparlamakta yarar var kanısındayım. Neden? Çünkü en fazla birlik beraberlik ihtiyacına sahip olunan bir anda, savaşa giriyorken, aramızdan durumu kavrayamamışlar olabilir.
ABD Suriye’de başından beri yanlış içinde. Önceki Başkan Barack Obama döneminde başlayan yanlışlar silsilesi halen devam ediyor. Başkan Donald Trump biraz olsun bu yanlıştan dönmek için gayret ettiyse de başaramadı. Nedir ABD’nin yanlışı?
