Simbiyoz, iki veya daha fazla farklı tür (organizma) arasındaki yakın etkileşimleri açıklar, birbirleriyle birlikte yaşayarak fayda sağlayan olmayı tanımlar. İki türün karşılıklı yardımla yaşama fikri simbiyotik bir ilişkinin özü olarak kabul edilir. Simbiyoz, genel olarak canlılar arası bir ilişki türü olmakla birlikte bu ilişkiye
More
Aslında algılarınıza yönelen hazırlanmış sözcüklerle yönlendiriliyorsunuz. Bırakın bu savaşı, savaş sonrasında olması istendiği özelliklerdeki aklınızın bu fırsattan istifadeyle ne şekilde yapılandırıldığını düşünün, en azından bir nebze! Öyleyse objektif olmak bile bir yetenek ve çaba gerektirir, sonuçta kültür meselesidir.
More
Gerçeklik Ötesi (post-truth) ile ilgilenmeden bunun içinde yaşamayı sürdürmek çağımızın kurtlu doku hastalığına tutulmaktır. Hastalıklar teşhis edilir ve tedavi sonra gelir. Teşhis ise bazen benim burada yaptığım gibi, bir mesele örneğinden hareketle tasvir edilir. Beynin karmaşık fonksiyonlarındaki eksikli etkileşimleri açıklarken sinapsları yakılıp söndürülen ampül şebekesi tasviriyle açıklamak gibi. Burada verilen örnekler başkaları için başka türlerdedir, çoğaltılabilir. Onları da ekleyip yapılacak bir alan çalışmasında daha kapsayıcı ve isabetli sonuçlar bulmak gerekir. Ben size kendi bakış açımla Gerçeklik Ötesinin tezahür ediş biçimini aktaracağım. Amacım, "ben" deyip durmak, "bildim" deyip sevinmek değil, bu sadece tasvir ve üslup meselesidir; öyleyse teşhisle ve mümkünse tedaviyle ilgilenmenizi isteyeceğim.
More
Tarihi bir dönemdeyiz. Ukrayna ile Rusya savaşıyor. Bölgemizde oluyor bu önemli olay. Bizler böylesi bir konuyu, Amerika kadar uzak değil, hemen komşu bölgemizde, hatta sorumluluk alanımızda yaşıyoruz. Sorularım basit: Medya yoluyla kendi kendimize yanlış yapıyor muyuz? İstemeden bir dezenformasyona sebep oluyor muyuz?
More
Neredeyse bir dünya savaşı atmosferi var ve sosyal bilimlerdeki uzmanlar (maalesef) sadece birbirini ağırlar ve etrafını meşgul eder tavırdalar. Bu nasıl olur? Biz bilgi yönüyle de mi yabancıya el avuç açan halde olacağız? Başkaları standart, tanım, kavram, usul, ölçü koyacak, biz bir biçimde dillendireceğiz… Bu olmaz! Bir de bu eleştirinin muhatabı olarak bir yaygın danışmanlık hizmetine dönüştürülüyorsa, danışmanlığı alan açısından düşünün, ne denli sorun olduğunu… Cynthia Grabo'nun elli yıl önce yazdığı gibi, "Uyarı, gerçeklerin bir derlemesinden çıkmaz!"
More
Yaşamımızda çok temel konuları tartışmak zorunda kaldık. Örneğin diyoruz ki başka gezegenimiz yok! Bu zaman diliminin öne çıkan konularına bir bakıyoruz iklim değişikliği, bir bakıyoruz istihdam oluyor. Örneğin, hükümetler ülkelerindeki işsizlere iş bulmak zorunda dersem, bir yanlış yapmış olur muyum? Tersine bütün doğallığıyla, insanlar kendine iş yaratmalılar, kendilerine yaşam kurmalılar, bunun için biraz serbesti olmalı, devlet arazileri küçültülmeli, gibi şeyler söylesem olur mu? Bu durumda yaşama ve dengelere engel teşkil edenler insanlar mı, hükümetler mi? Peki, bugün yiyecek bulmak mı daha öncelikli, yoksa karbon salınımını kontrol etmek mi, yoksa her ikisi mi? Şu hale bakın, açlık tehlikesi olan bir insan ile artan yağışların seline kapılan diğerini kıyaslıyoruz! Bu sözler savaş ve barış gibi zıt. Hatta bu dünyanın başka canlıları, değişik türler hakkında da karar verenler olarak cevaplamak zorundayız önemli soruları. Zor zamanlar…
More
Çağ değişti! Dördüncü Sanayi Devrimi oldu. Ülkeler buna uygun eğitim-öğretim modellerini devreye koydu. Bazı ülkeler mevcut sistemlerini tadil etti. Pandemiyle birlikte evde ve okulda olmak üzere melez eğitim başladı. Derken iklim değişikliği konusu daha belirgin biçimde ele alındı. Gezegende çevreci sistemler ve usuller kurulmaya başlandı. Finans sistemleri değişti. Fintech uygulamaları yaşamımızı ileri taşıdı. Eğlence, alışkanlıklar ve anlayışlar değişti. İster istemez insanın bütün bunlara göre yeniden yönelimi olmalı. Baştan beri zeki yaratık insan için eğitim-öğretim felsefesi en önemli mesele.
More
Toplumsal zehirlenme konusunu basit gibi görünen arsızlaşmak konusu ile açıklayalım. Konu malumumuz, ama bu bakış açısıyla ele alırsak ne denli ürkütücü, böyle bakalım.
More
İçimden geldiği gibi yazayım, bir 10 Kasım sabahı neler geliyor aklımıza, Atatürk hakkında. Lider olunmaz, şartlar gelir seni bulur, seni seçer, derler ya, tam da öyle oldu. Cepheden cepheye koşan bir subay için akla gelse gelse komutan olmak gelir ya, Osmanlı Devleti öyle zor şartlarda savaşlardayken, komutanlığı, yani askeri kariyeri bile düşünemeyebilir insan, şu savaşı da kazansak, demekten başka ne gelir akla?
More
Arada bir tarihi ve kültürel derinlikleri hatırlamamız, hatırlatmamız gerekiyor. Örneğin Afganistan neresi? Afganistan’ın Türkistan ile ilgisi ne? Zaman içinde neler gelişti? Kısa bir bilgilendirme turu atmakta yarar görüyorum.
More
Kaos mu, düzen mi şeklinde sorsam, hemen düzen deriz. Ama kaos da bir gerçek. Mesele düzeni uzun süre korumak ve değişimlerle beraber güncellemek. Kaos ve düzeni felsefi açıdan tartışalım. Özellikle kaosu ele alalım, daha sonra insan eliyle olan kaosun özelliklerini ve etkilerini tartışalım.
More