Uluslararası hukuk açısından ilginç bir durumla karşı karşıyayız. ABD ve İran arasındaki tartışmalı konular gelişti ve Hürmüz Boğazı’nda tankerlere el koyma şeklinde somutlaşmaya başladı. Acaba buradaki tırmanma ne tür bir gelişmeyi işaret ediyor? Bu dönmede dünya uluslararası hukukla ilgili önemli bir sınamayla karşı karşıya görünüyor.
Yaklaşık üç yıl önce ABD Başkanlığına Donald Trump’ın ve geçen günlerde İngiltere Başbakanlığına Boris Johnson’ın seçilmesinden sonra, Jeffrey D. Sachs Küreselci Project Syndicate’e “Anglo-Amerikan Demokrasisinin Krizi” (25 Temmuz 2019) başlıklı bir makale yazdı. Makalesinde sanki şaşırmışçasına bir yaklaşımı var. Ama aslında küreselci bu tip yazarlar bu tip konulardan memnuniyet duyuyorlar. Zira kendilerini savunabilecek örnekler bulabiliyorlar.
ABD Savunma Bakanı Vekili Patrick Shanahan, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar’a bir mektup gönderdi. Konu F-35’ler… Bu mektup çerçevesinde değişik değerlendirmeler yapılıyor. Ancak derindeki konu, ABD’nin tek taraflı kararıyla bölgemize vermek istediği stratejik yön olmaktadır. Bakalım…
Küresel çapta bir tartışma yeniden alevlendi. Bir süredir körüklenen bu Huawei siber güvenlik konusu üzerine daha çok tartışacağız. Zira Çin Huawei ile 2020’den sonra küresel üstünlüğü ele geçirmenin hazırlığını yapıyor. Bu ne demek? Sadece sosyo-ekonomik bir konu değil, hemen her alanda, bilim-teknoloji, savunma, uzay, gibi çok boyutlu liderlik savaşı. Dikkatlerden kaçan burası oluyor. Son olarak İngiltere devreye sokulmaya çalışılıyor. İşte bu süreci incelemek şart, çünkü büyük bir savaş oluyor!
Nereden nereye!.. Daha dün “yorumcular” ABD, BOP, Sykes Picot, vs. neler söylemediler? Bugün gelinen noktada Türkiye bir adım öne geçmiş durumda. Bölgesel denklemlerin doğru bir çizgide ilerlemesinin ışığını alır olduk, öyle değil mi? Fırat’ın Doğusundan ABD güçleri çekiliyor. Irak Güçleri de Sincar’a yürüyor…
Dün (14 Kasım 2018) bir tarihi olaya tanık olduk. İngiltere 23 Haziran 2016 tarihinde Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma kararı (Brexit) almıştı. Bunun üzerine İngiliz Kabinesi ancak dün bir ayrılma metni üzerine Başbakanı Theresa May’e yeşil ışık yakabildi. Bundan sonra Brexit süreci AB ve Britanya (İngiltere) tarafından işletilebilecek. Bu olay bazı ülkeler, örneğin Türkiye için girmenin ne denli zorluklarla dolu olduğunu gördüğümüz AB’den, aynı ölçüde çıkmanın da ne kadar zor olduğunun bir kanıtı oldu. İnceleyelim.
Ortadoğu’da neler oluyor? Doğu Akdeniz neden önemli? Türkiye ile ilgili konular neler? Son gelişmeler çerçevesinde Mısır ve GKRY ne tür bir anlaşma yaptılar? Her nedense bu çok önemli konular yeterince ve bütün halinde ele alınmıyor. Özellikle İsrail’in, Mısır’ın ve GKRY’nin yapageldikleri basınımızda yeterince konu edilmiyor, akademik çevrelerce ele alınmıyor, hatta politik sahnede de ele alınmıyor diyebilirim. Aslında birçok olumsuz gelişmenin en özel konusu budur. Bakın nasıl?
Ortadoğu ve Hazar jeopolitiğini, Çin’den Avrupa’ya uzanan çıkar alanlarını, bu yoldaki engel görülen İran’ı ve bu ülkeye karşı ABD, İsrail ve İngiltere birlikteliğiyle yapılan son planlamaları, İsrail üzerinden atışmaları, mezhep çatışmalarının temellerini hep birlikte görelim. Yakında İran hakkında Suriye’den daha çok konuşacağız. Hazırlıklı olalım!..
ABD Savunma Bakanı Jim Mattis’in geçtiğimiz günlerdeki Avrupa gezisi esnasında Siber Savaş ile ilgili ilginç açıklamalar oldu. Rusya’nın Siber Savaş kapsamında önümüzdeki dönemde önemli çalışmalar başlatacağını ve açıkça tehdit oluşturacağını işaret eden Mattis’in heyetindeki ABD’nin NATO uluslararası güvenlik meselelerinden sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Katie Wheelbarger, “NATO’nun da buna göre yapılanmasını tamamlaması, taarruz ve savunma kabiliyeti yapabilmesi gerektiğini,” işaret etti. Wheelbarger, “Öncelikle bu adımlarla Rusya’ya yönelik bir mesaj gönderiliyor,” dedi. Bakan Yardımcısı, “söz konusu hamlenin, Rus siber girişimlerine karşı, NATO’nun önlem almasına ve ittifakta daha tutarlı bir siber politika oluşturulabilmesine imkan vereceğini,” belirtti. Peki, bizde sorun var mı?
Bir dava sürdüğünden, ilgili kişinin adından bahsetmeden ama kavramsal açıdan bir tartışma yapacağım. Ajan ve etki ajanı nedir? Devletler etki ajanları ile normal ajanları nasıl görürler? İstihbarat mesleği, hukuk ve uluslarası ilişkiler yönleri ile konuyu kısaca özetleyelim.
