Site icon Politik Merkez

Rusya Sorunu Nereden Çıktı, Nereye Gidiyor?

rusya-sorunu-nereden-cikti-nereye-gidiyor

Rusya Sorunu Nereden Çıktı

Batı dünyası için Rusya ile sorunlar çok öncelere dayanır. Türkiye ile ise yakın zamanda başladı gibi görülüyor. Bu Türkiye için bir yanılsamadır. Rusya’nın Türkiye ile sürtüşmenin bu denli hızlı gelişmesinin sebebi Türkiye’nin politikalarından (veya yanlış politikalarından) kaynaklanır.

Rusya ile Batı dünyasının sorunu nedir? Batı küresel hesaplar yapıyor. Bu çerçevede Batı dünyası:

Türkiye konuyu, bir orada bir burada görünerek netleştirebilmiş değildi. Batı bundan dolayı Türkiye’ye bazı konuları hatırlatırken güçlük çekti. Hükümetler ve diğer çevreler Batı’nın yukarıda işaret edilen endişelerini duymadan daha kısa vadeli çıkar politikaları ile ilgileniyorlardı. Bu kafa karışıklığı, Türkiye gibi bir ülkeyi stratejik vizyonu olan değil de olma yolundaki bir ülke statüsünde tutuyordu. Bunda şu anki liderlerin kişisel bilgi ve çabaları da etkili oluyor, Batı bundan dolayı zaman zaman yaşanan fikir ayrılıklarında Türkiye’ye özel bir tutum sergiliyor.

Örneğin Türkiye; Ortadoğu politikalarında Sünni İslam(cı) bir rol ile çaba sarf ettikçe ve İsrail ile karşı karşıya gelince; Rusya, Çin ve dolayısıyla Şangay İşbirliği Teşkilatıyla yakınlaşıyor görüntüsü verdikçe Batı’dan tepki aldı. Bilindiği gibi Çin ile ortak füze projesi vardı ve bu yakın zamanda (bir sebeple!) terk edildi. Avrupa Birliği ile süreci hızlandıramadıkça iktidarın, “Bak, Şangay’a katılırız ha!” demesini Batı pek anlamlı bulmadı. Özellikle Batı, Ortadoğu’nun yeniden şekillendirilmesi projesinde Türkiye’nin bu tip hassasiyetler göstermesini koz olarak kullandı ve Kürt kartı ile karşısına çıktı. Bundan dolayı Türkiye daha fazla zarar gören taraf oldu. Çünkü Kürtçü kesimlerin Irak ve Suriye’den sonra benzer dili kullanarak Türkiye’ye adeta rest çekmesi boşa değildi. Ortaya sürekli Batı tipi değerlerle eleştiriler çıktı.

Neyse, geldik bugüne… Suriye-Türkiye sınırında Türk askeri jetleri bir Rus jetini düşürdü. Türkiye şimdi işin ne kadar karmaşık ve önemli olduğunu görmeye başladı! Türkiye; Esad, IŞİD, PKK, PYD ve mülteciler derken bir de baktı ki; Batı dünyası ile Rusya karşı karşıya ve kendisi fiilen arada kalmış halde!..

Bu fiili durumla ilgili olarak durumu ve alınan pozisyonları kısaca özetleyelim:

Batı açısından durum nedir?

Bütün bunların amacı IŞİD’i marjinalleştirmek ama aslen Rusya’yı Suriye ve Kırım’da çıkmaya zorlamaktır.

Buna karşılık Rusya ne yapıyor?

Görüldüğü gibi daha süreç yeni alevlendi. Rusya başta ekonomik alan olmak üzere güç şartlar altında süreci bertaraf etmek adına direniyor. Daha çok faaliyetini yoğunlaştırdığı Ukrayna ve Suriye’de kalabilme mücadelesi veriyor.

Türkiye açısından ne olur, neler yapılabilir? Türkiye, küresel politikalar bakımından başından beri Batı ile tam anlamıyla ortak çaba gösteremedi. Bunun etkisi ile bugün karşı karşıya kaldığı durumdan belli ölçüde zarar gören taraf olacak gibi görülüyor. Bunu lehine çevirmek için kendi iç yapısında, özellikle PKK ile olan sorununu çözmede ve Ortadoğu politikalarında belli bir revizyona gitmesi gerekiyor olabilir. Öteden beri AB’ye girmeye soyunmuş, NATO üyesi, pek çok işbirliği konularıyla aslen bir Batı ülkesi olan ve şimdiki muhataplarına “müttefikim” diye hitap eden bir Türkiye, “Batı’ya yeterince güven verebiliyor muyum?” diye düşünmeli, eğer bu özeleştirisi onu neye doğru götürecekse o yolda doğru adımlarını gecikmeksizin atmalıdır. İç politikasını da buna göre düzenlemelidir. Bu uğurda hukuk, eğitim ve kültür dahil, çok konuda yapacağı ev ödevleri var gibi görülüyor.

Türkiye ortada ciddi bir krizin olduğunu ve daha da derinleşeceğini fark etmiş bir ülke olarak kendini hazırlamalıdır. Ekonomik zararların tazmini için belki uluslararası haklardan dolayı tazminat davaları açılabilir. Belli bazı telafi yolları açılabilir. Ama asıl önemlisi bir düşman ile karşı karşıya kalınıp kalınmadığına karar vermelidir. Kısa vadeli düşüncelerle ve belli çevrelere kızgınlıklarla ülke bütünlüğünü zafiyete düşürecek türden olumsuz tavırlar içine girmemelidir.

Not: Görsel, Türkiye için toplanan NATO’nun sayfasından alınmıştır. (http://www.nato.int/cps/en/natohq/news_125368.htm)

Exit mobile version