Gürsel Tokmakoğlu|
Okuyucu
|
Ukrayna’ya F-16 savaş uçaklarının verilmesi konusunu irdeleyelim. Bu sorun mu yoksa bir çözüm mü, şeklinde soralım. Düşünceme göre, bu daha başlangıç, Ukrayna’ya silah sistem tedariği çeşitlecek, savaş uzayacak, savaşın hedef kategorileri ve hava sahası genişleyecek. Nasıl mı?
UKRAYNA
Zelensky uçak istedi, ABD formülü buldu, ilk parti F-16’lar temin dildi ve teslimat zamanı yaklaşıyor.
Hollanda ve Danimarka’dan Ukrayna’ya F-16 veriliyor. Dün Zelensky F-16 kokpitinden görüntüler verdi. Açıkçası ben de merak ediyorum, nasıl sonuçlar alınacak diye. Sanırım dünya savaş tarihinde bu büyüklükte ve hızda ilk deneyim olacak. Ana silah sistemlerinin dokuya alınması öyle kolay projeler değildir! Ukrayna F-16’ları için lojistik ve altyapı hazırlanıyor, pilot eğitimi veriliyor, uçaklar bir yerlerden toparlanıyor. Eğer bu önemli savunma projesinde işler yolunda giderse ABD başka kanallarla da Ukrayna’ya uçak tedariğini sürdürür. O halde bu bir başlangıç olacak.
Savaş içindeki Ukrayna’nın şartlarda F-16’larla operasyon nasıl yapılacak? Hava üslerinin savunması, ikaz sistemi, istihbarat, reaksiyon, dağılma meydanları, fabrika seviyesi bakımlar, sürekli mühimmat ikmali, gibi o kadar çok çözüm bekleyen konu var ki!.. Artık öyle görünüyor, bunlar şu ana kadar uzmanlarca kağıt üzerinde çözümlendi, uygulama yapılacak. Pek çok mevcut elbette NATO sistemleriyle desteklenecek.
F-16’larla bölge hava savunması yapılacak mı? Hava muharebesi görecek miyiz? Benim tahminin yer taarruz görevleri uçulur gibi. Kritik hedeflere hassas mühimmat da dahil olmak üzere taarruzlar yapılır. Ama şu da var, örneğin bugüne dek Ukrayna Karadeniz civarında ve işgal altındaki noktalarda asimetrik karşı saldırılar düzenledi, artık Ukrayna Hava Kuvvetleri F-16’ların kapasitesinden yararlanarak simetrik taarruzlar yapabilecek. Örneğin Sivastopol deniz üssüne, buradaki gemilere, çeşitli tip mühimmat ve füze depolarına taarruzlar söz konusudur. Karadeniz bölgesi geneli, Kırım’ın tamamındaki askeri hedefler, Kerch Köprüsü gibi ulaştırma hatları, Novorosisk Limanı ve Rostov’daki Ordu Harekat Merkezi temel hedefler olabilecektir.
Ukrayna’nın baharda başlatılan karşı saldırısının başarısı üzerinden bu F-16 konusunu irdelemenin kısıtlı bir bakış şekli olduğunu da belirtmek isterim.
RUSYA
Eğer tehdit ve harekat müessiriyeti bu denli değişecek ise Rusya’nın buna alabileceği önlem olmayacak mı? Sadece yerden alçak, orta ve yüksek irtifa sistemleriyle mi hava savunma yapılacak? Mukabil Hava Harekatı yapılmadan Hava Üstünlüğü sağlanamaz! Bu sebeple Ruslar’ın F-16’ların ve harekat yönüyle beslendiği tüm noktaları vurması icap eder.
ABD
O halde bu harekat açılımı meselesinin sürdürülebilirliği nedir? Bu sorun hem Ukrayna hem de Rusya içindir. Ama bir de arkadaki ağabey var, hesaba katılması gereken, ABD!
Cevap için akla getirilmeyen bir yönden bakalım mı? ABD için bu savaşın tarifini yaptık; Rusya’yı yıpratmak ve mümkün mertebe kaynaklarını tüketmek, şeklinde. Şubat 2022’den bugüne Rusya’nın satıh birlikleri için kullandığı sistemleri ve bir kısmıyla insan kaynağı sarfı söz konusu oldu. Yaşananları hatırlayın. Şimdi ABD bu aşamada ne yapmak isteyebilir? Rusya’nın özellikle hava gücünün bir kısmıyla ve Karadeniz’deki deniz gücünün önemli bir kısmının yıpratılması. Bu neyle olacak? Bu Ukrayna’ya verilen F-16 paketi yetmeyecektir, bu ancak başlangıç olacaktır.
DOĞU AVRUPA
F-16’ların ikmali ve harekat desteği Doğu Avrupa’dan olacak. Bu bölge karşı taarruzlar açısından kritik hale geliyor. Doğu Avrupa’da Belarus-Polonya arası sınır bölgeleri daha kritik olacaktır. Kendi sahalarında kalarak, NATO uçakları bölgede devriye yapacaklardır.
KARADENİZ
Defaten hatırlatma gereği duyuyorum, Karadeniz giderek kritik bir hal alıyor. Ukrayna’ya F-16 verilecek ve seçilecek hedef alanı daha çok Karadeniz’e çıkışı olan mevkilerde olacak. Bu bölgede NATO istihbarat, keşif ve gözetleme (ISR) uçakları (done dahil) uçacak. Bu NATO’nun F-16’lara operasyonel desteği şekline dönüşecek. Ruslar buna göre tedbir almak isteyecek.
Karadeniz’de NATO deniz kuvvetleri olacak mı olmayacak mı? Montrö konusu nereye seyredecek? Bu gibi sorular üzerine tartışanlar oldu. Hatırlatırım, Karadeniz’de NATO uçaklarına yönelik Rus angajmanı olursa durum ne olur?
TÜRKİYE
Türkiye bahsine birkaç cümleyle değineyim. ABD, müttefiki Türkiye’ye F-16 vermek için birtakım şartlar ileri sürüyor ve politik manevralar yapıyor, ancak savaş halinde olan Ukrayna’ya, ki henüz resmi biçimde NATO üyesi değil, F-16 verilmesinin yolunu açıyor. Türkiye daha ne kadar bekleyecek? Amaç güçlenmek mi, Türkiye’ye dolaylı şekilde başka şeyler mi söylenmek isteniyor?
