hindistan-pakistan-gerilimi
Hindistan-Pakistan Gerilimi

Hindistan-Pakistan Gerilimi

28 Şubat 2019
Okuyucu

İki haftadır Pakistan ile Hindistan arasında Cammu Keşmir’deki bombalı saldır üzerine ortam gerildi. Son olarak iki ülke karşılıklı savaş uçaklarını düşürdüler. Gerginlik sürerken ülkelerden ve önemli uluslararası kuruluşlardan itidal çağrıları geldi. Sorunun temelindeki anlaşmazlık giderilmedikçe bu iki ülkenin anlaşmazlıkları ileride de sürecek görülüyor.

Soğuk Savaş döneminde her iki kutup bu iki ülkeye kendilerince destek vermişlerdi ve bu bölgede de bir denge hakim idi. İki ülke de nükleer silah ürettiler. Hatta bu teknolojilerini üçüncü ülkelere satmakla ilgili uluslararası sorunlara sahne oldular. Asya’nın büyüyen gücü Hindistan önemli değerler üreten ülke konumuna yükseldi. Hindistan ekonomik güç olma yolunda ilerliyor. Dünya yazılım piyasasında neredeyse söz sahibi oldu. Çin ve Rusya ile ilişkileri iyi durumda. Hatta Şangay İşbirliği Teşkilatı toplantılarına davet ediliyor. Uzun süredir devam eden Afganistan’daki çatışmalardan ise Pakistan önemli ölçüde ve olumsuz yönde etkilenmiş durumda. El Kaide Pakistan’a da sirayet etti. Çin’in Bir kuşak Bir Yol İnisiyatifi yani yeni İpek Yolu denen proje gereği hem Pakistan hem de Hindistan ile işi olacak. ABD ise Çin’i İran-Pakistan-Afganistan-Hindistan arasındaki hat boyunca önünü kesmek istiyor. Bu bölge yakın gelecekte adını daha fazla duyuracak çatışma alanıdır. Çözülmemiş bir sorun halindeki Keşmir için potansiyel çatışma alanı gözüyle bakılması devam ediyor.

Gerilim şöyle özetlenebilir. Hindistan’da 14 Şubat’ta milis konvoyunu hedef alan bombalı saldırıda 44 asker hayatını kaybetti, 20 asker yaralandı. Yeni Delhi yönetimi saldırıyla ilgili Pakistan’ı suçladı. Saldırıyı kınayan Pakistan ise suçlamayı reddetti. Hindistan, 26 Şubat’ta Keşmir Kontrol Hattı’nın Pakistan tarafındaki Ceyş-i Muhammed örgütüne ait kampa hava saldırısı düzenledi. İki ülke arasındaki gerginlik dün sabah saatlerinde askeri çatışmaya dönüştü. Pakistan, hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle Hindistan’a ait iki savaş uçağını düşürdü. Ayrıca Pakistan uçakları, Hindistan hava sahasına girdi. Ayrıca Hindistan medyası, Hint ordusunun Pakistan’a ait bir F-16 uçağı düşürdüğünü bildirdi. Pakistan sivil havacılık otoritesi tüm hava sahasını kapattığını duyurdu. Hindistan ise Cammu Keşmir bölgesindeki Srinagar, Cammu ve Leh havaalanları ile Haryana ve Pencap eyaletlerinin ortak merkezi Çandigarh ve Pencap eyaletindeki Amritsar havaalanlarından uçuşları durdurdu.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama: “Pakistan Hava Kuvvetleri’nin Hindistan hava sahasını ihlal etmesinin ve askeri mevzileri hedef almasının güçlü biçimde protesto edilmektedir.” Hindistan, Pakistan’ın düşürdüğü Hint savaş uçağının alıkonan pilotunun salimen teslim edilmesini istedi. Yetkililerce halen Pakistan’ın elinde bir Hintli pilotun olduğu açıklandı.

Olayın geçmişine bakalım. İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir’i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bırakmıştı. Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin Prensi Hindistan ile birleşmeye karar vermişti. Bu karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıkmıştı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesi üzerine taraflar 1947’de ilk kez savaşmıştı. İki ülke arasında 1965 ve 1999’da savaşlar tekrarlanmıştı.

Keşmir’in yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın kontrolünde bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri Cammu Keşmir eyaleti adı altında kendine bağladı. Bölgenin yüzde 20’si Çin hâkim durumdadır. Cammu Keşmir, halen Hindistan’da Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu tek eyalet olma özelliği taşıyor. Pakistan ise kendi kontrolü altındaki Azad Keşmir dediği Gilgit-Baltistan’a özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü. Hindistan tarafı halk oylamasına yanaşmadı, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

Taraflara itidal çağrıları sürüyor. İki ülkenin karşılıklı olarak savaş uçaklarını düşürdüğüne yönelik açıklamalarından sonra artan tansiyonun düşürülmesi amacıyla birçok ülkeden ve uluslararası kuruluştan itidal çağrısı yapıldı.

Türkiye, Rusya, Çin ve İran, tarafları sağduyulu davranmaya davet etti. Türkiye’nin itidal çağrısını dile getiren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu şöyle dedi: “Taraflara sağduyu, itidal çağrısında bulunmak istiyoruz ve tırmandırmaya yol açacak adımlardan da kaçınılması gerekiyor. Türkiye olarak gerginliğin azaltılmasına ve Keşmir dahil bu problemlerin çözümüne her zaman katkı yapma arzusundayız.”

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Cammu Keşmir Temas Grubu, Cidde’de bir araya gelerek, Keşmir bölgesinde son dönemde artan gerilimden endişe duyulduğunu ve gerilimin bir an önce düşürülmesi gerektiğini vurguladı. İİT Genel Sekreter Yardımcısı Hamid Opeloyeru, Pakistan Dışişleri Bakanlığı Sekreteri Tehmina Janjua ile Azerbaycan, Türkiye, Suudi Arabistan ve Nijer Daimi Temsilcilerinin katıldığı toplantıda, bölgedeki sorunun, Keşmir halkının iradesi, İİT ve Birleşmiş Milletler (BM) kararları doğrultusunda çözülmesi gerektiğini söyledi.

Avrupa Birliği’nin (AB) yanı sıra İngiltere, Almanya ve Fransa gibi ülkelerden de gerginliği azaltmaya yönelik mesajlar geldi. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada tarafların acilen siyasi düzeyde diplomatik temasları tekrar başlatması ve tedbir alması gerektiğini belirtti.

Dün Pakistan Başbakanı İmran Han, Hindistan’a sağduyu çağrısı yaparak sorunun diyalog yoluyla çözülmesini istemişti.

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.

suriyede-kalici-cozum-bilmecesi
ÖNCEKİ YAZI

Suriye’de Kalıcı Çözüm Bilmecesi

kesmir-sorunu-nereye-kadar-buyur
DİĞER YAZI

Keşmir Sorunu Nereye Kadar Büyür

Politika 'ın son yazıları

29 views

Politikada Gri Kavramlar

Size politika amaçlı yapılan propaganda konusu içinde yer alan kavramsal bir temayı sunuyorum, grilik. Gri kavramların dış ve iç politika yansımalarına bakacağım. Özellikle ABD dış politikasında kendi çıkarına yaklaşımlar sergilemesi neticesinde görülen gri kavramlar konusunu işleyeceğim. Buna örnek olarak Filistin-İsrail, terörle mücadele, sözde soykırım tasarısı gibi konular da yer alacak.
107 views

Yerelde Yapısalcılık

Bir olaya bakış yöntemimde felsefe ve tarih olmaz ise ben bunu oldukça eksik görürüm. Hemen herkesin siyaset, seçim, belediye, vs. konuştuğu noktada ben, bu işte temel felsefe ve asıl stratejik açıklama nerede diye arıyorum. Dolayısıyla felsefi yaklaşım ve stratejik bakış tarzı siyaset üstüdür. Benim açıklamalarım bu noktada değerlidir; mevcut yapılanlar gibi değil, başka türlü tartışmaları kapsamaktadır. Açıkça yazayım: Kim kazanacak, iktidar veya muhalefet ne yapacak, türü ifadelerle değil; imar neye göre olmalı, altyapı ve üstyapı nasıl planlanmalı, ülke ekonomisine uyumluluk ne şekilde sağlanmalı, kanunlar ne içerikte olmalı, gibi piramidin üstündeki meseleler önemlidir.
157 views

Emperyalizm

Bugünün anlayışı, küresel imkanlar içinde sahip olunan alanları artırmak ve güçlenmek, değer üretimi rekabetinde gerilerde kalmamak fikri üzerinedir. Ruslar gibi sürekli “kahrolsun emperyalizm” diyeceğinize, “ben hangi değeri üretebiliyorum, hangi büyük pazarda kaça satıyorum,” diye bakın isterim. Bugün ülkeler bazında ABD, İngiltere, Çin, Japonya, Güney Kore, birlik bazında Avrupa Birliği, küresel şirketler bazında sürekli sayısı artan ve yenilik üretenler, esasen bunlar değerleri zorluyorlar ve muhatap alınıyorlar. Daha fazla muhatap alınabilmek için yapılması gerekenler belli! Olan şu: Muhatap alınanların ve değer üreticilerinin daha fazla yayılması fikri!..
165 views

Doku Bozumu

Bu makale Ortadoğu'da kangren olan meseleleri stratejik düzlemde incelemektedir. Mevcut dokuyu bozan yapay düşünceler ile gerçekte olanlar arasındaki farkı bütün çıplaklığıyla dile getirmektedir. Halen bölgede savaş, çatışma, suç, terör, işgal, soykırım, gibi pek çok olumsuzluk yaşanmaktadır. Uluslararası sistem bu olup bitene çare bulamamaktadır. Suriye, Irak, Lübnan, Yemen, Libya, gibi ülkelerin halkları harap ve bitap düşmüş durumdadırlar.
227 views

Devlet-dışı Aktörler

Burada gayet karmaşık, iç içe geçen ve masum insanların istismarına dönük olayları ihtiva eden, bütün gayrimeşru faaliyetleri, politikaları, planları ve operasyonları, terörizmden tutunuz, vekalet savaşlarına, buradan iç savaşlara, gri bölge operasyonlarına, meşru görünse de esasen çıkara hizmet edenlere, meşru siyaset yapmak ve bunu geliştirmek varken, siyaset alanını anti-demokratik yöntemlerle daraltanlara kadar, birçok durumu kısaca da olsa açıklama imkânımız oldu. Meşruluk ile gayrimeşruluk arasındaki perdeyi görmek veya belirlemek çok çok önemlidir. Ben de sizler de hep birlikte bu dünyada birer aktörüz, tıpkı devletler, hükümetler, liderler, şirketler, gibi. Politika, insana has bir yetenek, işlev ve özelliktir. Meşruiyet dahilinde kalabilmek çok önemlidir. İnsanlar, istikrar, barış ve esenlik içinde yaşamayı, gelişmeyi, evlatlarını refah ve güven içinde yetiştirmeyi istemektedir.
DÖNBAŞA

Okumadan Geçme