NATO Masada

NATO Savunma Bakanları toplantısı bugün Brüksel’de başladı. Savunma Bakanı Hulisi Akar bu toplantılara katılıyor. Ayrıca ikili toplantılar yapıyor. Elde edilen sonuçları alacağız. Ancak toplantı başında bir değerlendirme yapabilecek durumdayız. Burada çok ilginç bağlantılar bulacaksınız!

NATO üyesi olmamızın gereği Rusya hakkında bazı gelişmeleri buraya listeleyelim. Rusya neler yapıyor ve NATO bunlardan hangileriyle ilgilenmek zorunda?

– Rusya, Siber Savaş konusunda çeşitli girişimlerde bulunuyor ve NATO bu konuda yapılanma sürecinde.

– Rusya, Soğuk Savaş usullerine benzer şekilde istihbarat faaliyetlerini artırdı. İngiltere’de yaşanan Skripal olayındaki gibi, kimyasal madde ile infaz yöntemini Avrupa’da istediğinde yapabildiği iddia edildi, kanıtlar öne sürüldü. İlgili ülkeler ve NATO bu bakımdan rahatsız olduğunu dünyaya duyurdu.

– Rusya, Orta-menzilli Nükleer Füzelerini (INF) yeniliyor ve Doğu Avrupa’yı kapsayacak biçimde konuşlandırıyor.

– Rusya, Baltık bölgesinde Kaliningrad’daki birliklerini tekrar organize etti ve silah sistemlerini yeniledi. Buradan orta Avrupa ve İngiltere dahil kuzey bölgelere bir tehdit/caydırıcılık oluşturmaya devam etmekte.

– Rusya, Çin ile askeri işbirliğini geliştirdi. Bu yıl Vostok-2018 tatbikatını müşterek yaptı. Bu tatbikat bir güç gösterisi niteliği taşıdı.

– Rusya, Şangay İşbirliği Teşkilatı (SCO) ile üye ülke profilinin artması açısında çalışmalar yapmakta.

– Rusya, Ukrayna’dan aldığı toprakları elinde tutuyor. ABD ve Avrupa’nın ekonomik yaptırımlarını kabul etmedi.

– Rusya, Suriye’de askeri üsleri var. Suriye’nin geleceğini belirlemede ve Doğu Akdeniz’deki doğal kaynaklar üzerinde etkili olmak istiyor.

– Rusya, Ortadoğu denklemlerinin dışında kalmamak için her türlü ekonomik, askeri ve politik çabalara giriyor. İsrail ile yakın zamanda bir tırmanma yaşadı. İran’a destek veriyor. Irak ve diğer bazı Arap ülkelerinde etkili.

– Rusya, çeşitli ülkelere stratejik mahiyetteki silahların tedarikçisi olmak adına, Soğuk Savaş’tan sonraki dönemde bocalama sürecini atlattı ve bu yıllarda yeni atılımlar yaptı.

Bütün bunlara bakıldığında “NATO neden var?” diye soranlara, Brüksel’den verilecek cevap çok zor olmayacaktır. Ancak ittifaktaki çatlak Rusya’dan olduğu kadar kendi içinden de kaynaklanmaktadır.

Şimdi de “NATO demek ben demek!” diyen ABD konusuna bakalım:

– ABD ve İngiltere keyfi hareket etmektedir. Atlantik sözcüğünden anlaşılan bu kadar değildir.

– ABD, özellikle Donald Trump ile Avrupalılara, “Güvenliğiniz için siz de para harcayın” demektedir.

– ABD, ittifaktan olmayan İsrail ile ittifaktakilerden daha fazla işbirliği içinde olmayı seçmektedir.

– ABD, Türkiye gibi bir müttefiki varken teröre destek vermektedir. PKK uzantısı PYD/YPG’yi bölgede meşrulaştırmakla daha fazla ilgilenmektedir.

– ABD, kendi dediğinden çıkmayacak uydu yapılarla Suriye ve Doğu Akdeniz’e yerleşmek istemektedir.

– ABD, Pasifik’te ve Güney Çin Denizi bölgesinde ülkeleri silahlandırmaktadır.

– ABD, Asya güneyinde Hindistan, Pakistan ve Afganistan’da Çin ve Rusya’nın menfaatlerinin önünü kesecek faaliyetler içindedir.

– ABD, yakın zamanda İran’da rejimi değiştirecek faaliyetlerini sıklaştırmıştır. Bir önceki Başkan Barack Obama’nın imzaladığı nükleer anlaşmayı bozmuştur.

Bu ve benzeri çok başlık var ve ABD-Rusya ile ABD-Çin arasındaki çıkar çatışmaları bağlamında, Avrupa’nın ve ittifaka mensup Türkiye gibi ülkelerin güvenliği konusu ciddi olmak kaydıyla, NATO arada kalmaktadır. Şimdi denebilir ki, NATO nerede, ne yapıyor? Yakın zamanda Fransa Başkanı Emmanuel Macron Avrupa’nın güvenliği için Rusya ve Türkiye ile masaya oturmalıyız demişti. Halen ABD işgalindeki Almanya’nın Başbakanı Angela Merkel bunu belki açıkça dillendiremez ama Macron onun adına bunu söyledi. Şimdi dört ülke, Türkiye, Rusya, Fransa ve Almanya gelecek ay bir toplantı yapacaklar.

Bu arada ilgimizi çekmiyor olabilir ama Avrasya ve bunun içinde Hazar bölgesine daha yakından bakmak icap eder. NATO bu bölgenin uzağında değildir. Soğuk Savaş sonrası NATO özellikle Barış İçin Ortaklık (PfP) kapsamında açılım yapmıştı. Bugün Gürcistan’ın NATO üyeliği bile konuşuluyor. Ardından Azerbaycan gelir mi bilinmez. Türkmenistan ticari olarak Çin’in etkisindedir. İran, Batı’ya açılan petrol ve gaz boru hatlarının önünde engel görülüyor. Bütün çabalar buradaki çözüme odaklandı ve İsrail bunu çok istiyor. Hazar’dan Çin istikametine ve yine Avrupa istikametine olan koridorların paylaşım savaşı sürüyor. Bu bağlamda yereldeki iç meseleler bilerek kaşınıyor ve bazı hallerde terör taşeron olarak kullanılıyor.

Bu ortamdayız ve NATO masada!