Bugün Kiev (Kyiv), Rusya’nın bombardımanı ile güne başladı. Daha sonra görüldü ki Rusya, Ukrayna genelinde bir saldırı yapıyor. Bazı incelemeler daha ilginç sonuçları gösterdi, Rus füzeleri hedef gözetmeksizin vuruyor. Bu bombardımanın anlamı nedir, kısa vadede bizleri neler bekliyor? Neden yeniden Kiev diyorum, açıklayacağım.
Özetle savaşa başından bir bakalım. Ukrayna’da Kırım, Luhansk ve Donetsk’te bir kısım bölge Rusya’nın işgal ve ilhakı içerisindeydi. 24 Şubat’ta bütün ülke genelinde Rus birlikleri saldırıya geçti. Sonra Putin hedefi küçülttü ve “İkinci Safha, Özel Operasyon” dedikleri süreç 25 Mart’ta başlatıldı. Rusya açısından bunun anlamı şuydu: Artık amaç Donbas ve Kırım’ın ilhakını bir anlaşma ile Kiev yönetimine kabul ettirmek ve savaşı bu bölgede lokalize etmek (ülke doğusu ve güneyi, yaklaşık yüzde 20 topraklar).
Arada yaklaşık yedi ay var, Rus ordusu Donbas’ta alanını genişletmek ve idareyi ele geçirmek için, Ukrayna da Rusları topraklarından çıkarmak için savaştı. Bu süreçte Rusya tarafından bahsedilen alanın dışında Ukrayna’da önemli cephe açılmadı, Kiev dahil olmak üzere bazı noktalarda ara sıra hava ve füze taarruzları gerçekleşti. Hatta Kiev hükümet ve yönetim binalarına bile saldırı olmadı. Bunun Zelensky’ye verilen mesajı şöyleydi: “Amaç belli, oturalım anlaşalım!” Halbuki Rusya istese Kiev’i daha ağır şekilde havadan vurabilirdi, (o periyotta) vurmadı.
Yine bu ara dönemde ABD ve ortakları Kiev yönetimine tam destek verdi. Verilen silahlar, istihbarat ve diğer maddi desteklerin yanı sıra politik destek serbestçe sürdü. Ukrayna, ABD ve ortaklarından aldığı silahlar ile az da olsa hava savunmasını artırmak, kuzeydeki Kharkiv’den güneydeki Kherson’a uzanan cephe hattında bazı noktalardan karşı taarruzlar yapmak imkanını aradı ve belli ölçüde buldu.
Kherson, Kırım’ın lojistik hattı ve su kaynağıdır. Rus sınırına yakın ikinci büyük kent Kharkiv (Kharkov), Ukrayna’nın can damarı sanayinin merkezidir. Dnipro ve Zaporizhzhia (Zaporijya) cephenin denge hattıdır, ama önemlisi Avrupa’nın en büyük nükleer güç santralinin olduğu merkez buradadır.
Savaş bu alanlarda sürerken Kiev rahat nefes almaktaydı, birçok kişi tarafından hayat normal gibi anlaşıldı, milyonlarca Ukraynalı Kiev bölgesi dahil, batı ve orta Ukrayna’ya geri döndü. Zelensky’nin Avrupa Birliği ve NATO ilişkileri arttı.
Rusya’nın “Özel Operasyon” dediği bu savaşta belirttiğim şekilde Eylül aylarına gelindi. Putin, Donbas’ta 23-27 Eylül’de dört bölgeli (Zaporizhzhia, Luhansk, Donetsk, Kherson) referandum yaptırdı. Putin, 21 Eylül’de Rusya genelinde “kısmi seferberlik” ilan etti. Yine Putin, 30 Eylül’de Moskova’da törenle Donbas’ın ilhakını ilan etti. Buradan Moskova nezdinde, “Özel Operasyon”un bittiği anlaşılıyor.
27 Eylül’de Baltık Denizi’nde Kuzey Akım 1 ve 2 sabotajı gerçekleşti. Burası savaşın asıl cephesi olan, NATO kuvvetleri dahil ABD ve ortaklarının yerleştiği, Baltık’tan Karadeniz’e uzanan Doğu Avrupa hattının başlangıcı idi. Etkisi daha da genişleyecek bir konudur. Nükleer silahlardan bahsedildi, bana göre bunlar karşılıklı pazarlık şansı için sahayı baskılamak amaçlı ifadelerdir.
Buraya kadar olanı tekrar vurgulamam gerekir, Putin, Zelensky’e ateşkes ve barış için şartları işaret etmiş oldu: “Kırım ve Donbas’ta ilhak edilen sınırı kabul et, savaş bitsin,“ dedi. Putin (kendince) Özel Operasyon’un çerçevesine göre hareket etti; Zelensky ise “Rus işgal kuvvetleri ülkemi tamamen terk edecek, ilhak kabul edilemez,” cevabını verdi.
Stratejik değerde Kerch Köprüsü vurulalı iki gün oldu (8 Ekim) ve Zelensky’nin cevabı da sahaya böyle yansıtıldı: “Savaşa devam!”
Zelensky’nin bu savaşa devam etme kararına karşılık bu kez Putin, bu sabahki taarruzları yaygınlaştırarak bir cevap verdi: “Son bir daha düşün, başa dönmeyelim, ülkenin her noktasını (yeri gelirse Başkanlık binalarını da) vururum.”
Bu kapsamlı Rus taarruzlarının devam edip etmemesi, artık Zelensky’nin kararına bağlıdır.
NOT: Fikri mülkiyet hakları gereği bu bilgileri referans vererek kullanabilirsiniz.
