Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump’dan sonra, Birleşmiş Milletler (BM) 73. Genel Kurulu’nda dünya liderlerine hitap etti. Trump’ın konuşması bana göre bir itiraflar manzumesi şeklindeydi. Dünyayı suçluyor çözüm getirici olmaktan uzak duruyordu. Buna karşılık Erdoğan bir dünya lideri gibi konuştu. Sorunlara ve çözümlere ilişkin önerilerini söyledi. Ayrıntıya yer vermeden Erdoğan’ın konuşmasından alıntıları küresel, bölgesel ve yerel başlıklarla listeleyeceğim. Bazı noktaların üzerinden kapalı şekilde geçti ama kastedilen şey anlaşılıyordu.
Küresel:
- ABD küresel liderliği yapamıyor. Küresel sorunlar var ve giderek derinleşiyorlar.
- 2. Dünya Savaşı düzeni de bitti, yeni bir düzen gerekli.
- BM yeniden yapılanmalı. Genel Kurul’da dönüşümlü temsil olmalı.
- Etnik temizlik, sağlık, gıda, eğitim, kültür sorunları var, tatminsizlikler artıyor.
- Güvenlik, kalkınma ve sosyal eşitlikte etkinlik artmalı.
- Adaletsizlik insanları siyasi, sosyal ve ekonomik istikrarsızlıkların pençesine itiyor. Önce adalet gerekli.
- Irkçılık, yabancı düşmanlığı, İslam karşıtlığı bitmeli.
- ABD dünyadaki 160 ülkeye topraklarında barındırdığı ve fonladığı FETÖ vasıtasıyla terör ihraç ediyor.
- Ticaret savaşları dünyaya zarar verir.
- ABD ve İsrail gibi ülkeler kaos çıkararak kendine çıkar elde etmesine son vermeli.
Bölgesel:
- Filistin’de soruna sebep olan zalimler yaptıklarından vazgeçmeli.
- Kudüs’ün tarihi ve hukuki statüsüne saygı duyulmalı.
- Suriye’de düzen kurulmalı.
- Irak’ta çözüm için taraflara ortak destek sağlanmalı.
- ABD Suriye’de ve Irak’ta teröre destek vermeyi, terör yolu ile çıkar elde etmeyi bırakmalı. (PKK, PYD/YPG, DAEŞ)
- Fiili sorunlu yerler: Suriye, Irak, Yemen, Libya, Afganistan, Ukrayna.
- Potansiyel sorun sahaları: Balkanlar, Kafkaslar, Kuzey ve Orta Afrika, Körfez, Doğu Akdeniz.
Yerel:
- Suriyeli sığınmacılar.
- FETÖ.
- Ekonomiyi düzende destek.
