Gürsel Tokmakoğlu|
Okuyucu
|
Ülkemizde hemen herkes Ukrayna-Rusya Savaşı’nın nasıl gelişeceğini soruyor veya en büyük olasılıkla gerçekleşecek türden bir cevap arıyor. Burada sizlere konusunda güçlü bir otorite olarak aranan cevap için net bir açıklama ve plan sunuyorum. Dolayısıyla burada sunulan hususların (özellikle) Batı’daki uzmanların dahi bu netlikte ifade edemediği şekilde olduğunu özellikle belirtmek isterim.
Ukrayna’nın çepeçevre Belarus’tan Kırım’a kadar olan Rusya’nın bulunduğu alanda 9 ordu görev yapmaktadır. Burada 100 bin civarında asker sahadadır. Ukrayna içine yüzde 80 güç aktarılmış haldedir.
Rusya’nın Ukrayna’ya yakın 3 askeri hava üssü vardır. Buradan taktik hava harekâtı görevleri icra etmektedir. Uzun menzilli stratejik bombardıman uçakları ülke derinliklerinden gelmektedir. Halen hava üstünlüğü Rusya’nın elindedir. Rusya Hava Kuvvetleri günde 170-210 sorti üretmektedir. (Ukrayna ise 2-5 sorti uçmaktadır.)
Azak Denizi tamamen Rusların elindedir. Karadeniz’de 4 ayrı noktada firkateyn, hücumbot ve amfibi çıkarma gemisi ile yardımcı gemiler bulunmaktadır. Ayrıca sahada denizaltılar görev yapmaktadır.
Bütün bu detay haritada işaretlenmiştir. Yine haritada halihazırda Rusların kuzey, doğu ve güney Ukrayna’da aldığı toprak parçaları görülmektedir. Her ne kadar Kiev, Çernihiv, Sumi, Harkiv ve Mariupol kentleri tam olarak Rusya eline geçmediyse de etrafları büyük ölçüde çevrilidir. Güneyden başlarsak, Odessa şehrini almak yerine Rusların etrafını çevirmesi daha uygun bir hal tarzıdır. Zaten deniz bölümü kapalıdır. Kentin kuzeyinden ise Mikolayev’den bir kol kentin kuzeyini kapatmak için harekâtını sürdürmektedir. Melitopol’dan Zaporitsiya’ya ilerleyiş sürmektedir. Asıl muharebeler Donbass bölgesinde gerçekleşmektedir. Harp başlamadan önce Ukrayna bu bölgeye önemli bir yığınak yapmış idi. Halen Luhansk ve Donetsk yakınlarında önemli çarpışmalar olsa da Rus birlikleri buradan yüklenerek harekâtı batı istikametinde geliştirmek istemektedir. Aynı zamandan Donbass’a baskı kuzeyden Harkiv bölgesinden güneye doğru sürdürülebilir haldedir. Kiev kenti yakınlarında Rus birlikleri 7-15 kilometre mesafelere kadar yaklaşmış haldedir.
Bu genel bakışla olası harekatın hedeflerini şöyle sıralayabilirim:
I. Safha Hedef: Rusya sınırındaki Belgorod’dan güneye kadar uzanan ve Kırım’da sonlanan karayoluna kadarki arazi kesiminin ele geçirilmesi. Üç koldan, kuzeyden, doğudan ve güneyden 2-3 haftalık süreyle bu bölgede Ukrayna birliklerini imha veya geri çekilmeye zorlayan harekatın sürdürülmesi yüksek olasılıktır. Hedef Dnipro’dur. Dnipro batıya giden yolun kilit noktası bir kenttir. Bu harekât safhasında hava desteğine fazlaca ihtiyaç duyulur.
II. Safha Hedef: Odessa’nın nefes almasını engelleyecek kuşatmanın gerçekleştirilmesi. Gerektiğinde deniz ve hava unsurları kullanılır. Bu harekât I. Safha Hedefi ile aynı sürede (2 hafta) olabilir.
III. Safha Hedef: Yine üç koldan, kuzeyden, doğudan ve güneyden harekâtı batıya doğru, ülkeyi kuzeyden güneye kat eden ve merkezinde Çerkaski yerleşim yerinin bulunduğu karayolunun doğusunu ele geçirmek. Bu bölge Dinyeper bölgesi su yolunun büyük ölçüde kontrolü amacını güder. Hava desteği gerekir. Bu harekât ise 2-3 haftadan sonra yine 3 hafta gibi bir süreyi alabilir.
IV. Safha Hedef: Rusya-Belarus-Ukrayna birleşiminden, Kiev kentinin olduğu bölgeden güneye, Vinitsia merkezde kalacak şekilde, ülke güneyinde Moldova sınırlarındaki Rus birlikleriyle buluşacak şekilde geniş arazi kesimin ele geçirilmesi. Kiev başkentine harekât konusu çok konuşuluyor, birliklerin buranın üstünden aşarak harekâtı sürdürmesi olasılığı yüksektir. Anca Kiev’de daha çok meskûn mahal çatışmasına uygun Rus birlikleri görev yapabilir. Bu meskûn mahal çatışmaları uzun sürelidir. Hava harekâtı gereklidir. Kiev’de çatışmaların süresi kestirilemez ancak 3 ayı da aşabileceği, çok uzayabileceği, hesaba karılmalıdır. IV. Safha Hedefi için genel süre ise 4-6 haftadır.
Rusya’nın bir kitle imha silahlarını (nükleer, biyolojik veya kimyasal) kullanarak harekat yapma niyeti bulunmamaktadır. Politik demeçler harekat planıyla ilgile gözükmemektedir. Ancak uzun menzilli stratejik roketlerinin denizden ve havadan kullanarak kinetik etki yaratmaya devam edebilir.
Harekatı yavaşlatan lojistik sorunlar ve hava muhalefeti dikkate alınmıştır. Toplam 9-12 hafta sonunda (akılda kalması açısından biz buna bu süreden itibaren 3 ay diyelim) Ukrayna’nın doğu bölgesinde yaklaşık ülke yüzölçümünün (yaklaşık) 2/3’lük arazi kesimi ele geçirilmesi (halen deniz sahası tamamen Rusların elinde), bu bahsedilen Rusya’nın harekatta elde etmek için çaba göstereceği Doğu Ukrayna bölgesindeki başkent Kiev dahil bazı yerleşim yerlerinin Ukrayna’da kalması söz konusu olabilir.
Ukrayna’nın hava gücü halen yok denecek kadar azdır. Bu süreden sonra bir hava gücü oluşturma ve hava hakimiyeti için tekrar harekât yapması pratikte mümkün değildir.
Denizden ve havadan yoksun harbin sadece meskûn mahal çatışmasıyla direnmeye dayandırılması belki kabul edilebilir, ancak arazi parçası olarak düşünülürse, ülkenin çok büyük bir bölümünün, kara ve demiryollarının, (zaten hava yolu olmayacak,) tarım alanlarının, yeraltı kaynaklarının, Dinyeper nehrinin büyük bölümünün Rusya’da olması, bu bölgede Rusya konuşan halkın mevcudiyeti de ilave edilirse, Kiev’de bir hükümet olsa da bunun etkisi fazla olmayacak gözükmektedir.
Bu sürede Ukrayna halkının önemli bir nüfusu ya yer değiştirmiş ya da mülteci halinde olabilir. Ülkeyi savunmak için Ukrayna yetkililerinin davet ettiği gibi yabancı savaşçıların gelmiş olmaları tam bir çelişkili hal yaratacak durumdur. Benzer biçimde Rusya da durumu dengelemek için başkaca savaşçı grupları ülkeye getirmesi olasılığı göz önüne alındığında, Ukrayna büyük ölçüde kontrolü güç bir hale dönüşebilir.
Ukrayna Hükümeti şu an ABD ve Ortakları tarafından verilen askeri ve enformasyon savaşı yardımına, asıl olarak Rusya’ya uygulanan yaptırımlara muhtaçtır ve galip gelmek için beklentisi sadece bu yönde gözükmektedir. Yaptırımların ne derecede Rusya yönetimine etki edeceği hususu şu an kestirilemez haldedir. Ancak; eğer harekat işaret edildiği gibi 3 ay gibi bir sürede ilerler ve buna karşılık Moskova yaptırımlara karşı dayanabilir ise bu durumda bir masaya oturma durumu olduğunda Rusya’nın Ukrayna’ya göre elinin daha güçlü olabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
NOT: Fikri mülkiyet hakları gereği bu bilgileri referans vererek kullanabilirsiniz.
