Doğu Akdeniz’de Askeri Manzara

Dört gün önce Rusların iki savaş gemisi Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e Boğazları geçerek belli tartışmalara sebep olmuştur. Şubat sonlarına doğru da üzerinde Aegis füze savunma sistemleri bulunan USS Ross adlı güdümlü füze destroyeri Karadeniz’e giriş yapmıştı. Bu da yetmedi Doğu Akdeniz’de bir deniz kuvveti birikmesi söz konusu ve tatbikatlar yapılıyor. Bütün bunların anlamı nedir, bakalım.

Admiral Grigorovich ve Admiral Makarov isimli Krivak IV sınıfı iki fırkateyn Baltık Kalinigrad donanmasına ait iki modern gemidir. Bu iki fırkateyn 2016’da Doğu Akdeniz’e intikal etmiştir. Kasım 2016’da denizden Kalibr seyir füzeleri fırlatarak Homs ve İdlib bölgesindeki radikal terör unsurlarını hedef almışlardır.

Bu tarihlerde bölgeye ABD donanması da intikal etmiş, Esad’ın Han Şeyhun’a gerçekleştirdiği kimyasal silah saldırısından sonra Nisan 2017’de Şayrat hava üssüne Tomahawk seyir füzeleriyle saldırıda bulunmuştur.

Bu olaydan sonra adı geçen iki Rus fırkateyni Karadeniz’e geçmiştir. Dört gün önce ise Doğu Akdeniz’e geri intikal etmişlerdir. Bu demek oluyor ki Rusya hem Akdeniz’deki İtalyan, Fransız, Türk ve ABD askeri varlığını dengelemek için bölgeye intikal etmiş hem de İdlib’e daha önce yaptığı gibi denizden harekat icra etme imkanını artırmıştır. Bu demek oluyor ki Rusya önümüzdeki günlerde ihtiyaç halinde, havadan yaptığı saldırılara ilave olarak, denizden adı geçen fırkateynlerinden İdlib’i bombalayabilecektir.

Libya kuzeyinden Suriye açıklarına kadarki deniz sahasında ABD, İtalyan, Türk ve Fransız uçak gemileri ve bunlara destek veren gemiler bulunmaktadır. İtalya güneyinden başlayarak Kıbrıs güney doğusuna kadar konumlanmışlardır. ABD’nin Akdeniz’deki uçak gemisi Eisenhower’dir. Yine bölgede Basra Körfezi önlerinde Truman uçak gemisi seyir halindedir. Fransız uçak gemisinin adı Charles de Gaulle’dür. NATO Şubat ayında Akdeniz’de Dynamic Manta 2020 deniz tatbikatı için deniz birliklerinin bir artaya getirmiştir.

Buna ilave olarak İsrail’in de donanması deniz sahasındadır. İngiltere’nin Kıbrıs Ağrotur ve Dikelya üslerinde hava ve deniz gücü bulunmaktadır. İngiltere önümüzdeki günlerde bölgeye uçak gemisini de intikal ettirebilir. Bütün bu hazırlıklar Suriye’de Rusya’ya caydırıcılık sağlamak amaçlı olacakken, istenmeyen haller için bir güvenlik bileşeni yaratmak amaçlı olduğu da düşünülmelidir. Bütün bunların asıl anlamı ise Doğu Akdeniz’in oldukça ısındığıdır.

Türkiye Montrö Antlaşması gereği yakın savaş hali gerekçesiyle Boğazları Rusya’ya kapatabilir mi şeklinde bir tartıma oldu. Bu yanlış bir konudur. Eğer Türkiye böyle bir karar alır ise diplomatik açıdan bunun tam karşılığı Rusya’ya savaş ilanı olarak değerlendirebilir. Bu şimdilik mümkün değildir. Ancak ileride bir ihtimal olarak NATO ve Rusya fiilen bir savaş haline girerlerse Türkiye bu hususu değerlendirebilir. Bu tür tartışmalar gereksizdir.

Her ne kadar ABD askeri yetkilileri, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı, ‘Suriye’de askeri değil insani açıdan bulunacağız’ mesajı verseler de bunlar diplomatik anlamda değerlendirilmesi gereken sözlerdir. Harekat alanına zamanında kuvvet kaydırmazlar ise alanı hasmı doldurur ki, eğer bazı olaylara müdahalede geç kalınır ise kazanımlarını da kaybetmiş olurlar. Bu durum stratejide asla kabul edilemez. Demek oluyor ki her iki taraf imkanları nispetide şimdiden bölgede kuvvet birikimi sağlamaktadır; caydırıcıdır, barışı zorlamak amaçlıdır, ama bu hamle tek taraflı oldubittilere de önlem almak maksadı taşır.

Bütün bunlardan dolayı Savunma Bakanı Akar’ın söylediği cümle iyi anlaşılmalıdır. Bahar Kalkanı Harekatında Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri kullanılmaktadır.