Suriye, Doğu Akdeniz ve Irak coğrafyasında Rusya ve Türkiye tarafından neler planlanmış olabilceğini veya durumun ne tür okunması gerektiğini özet halinde sunacağım. Kısa ve öz bir jeo-politik açıklama olacak ki akıllar karışmasın!
Gelin şu güneyimizde olupbiteni netleştirelim:
- Türkiye İdlib’de inisiyatif aldı. Olacakların kendi içinde, terörle mücadele ve gayrı nizami harp olduğundan, teknik manada zorluğu var ama başarılamaz değil. Okurlar şunu hatırlamalıdır, Amerika Rakka’dan çıkardığı DAEŞ militanlarını otobüslere bindirip Libya’ya nasıl taşımıştı? İdlib’de HTŞ de benzeri bir şekilde çözülecek. Çözülemezse kendileri bilirler!
- Türkiye ve Rusya “Stratejik Ortaklık” kurdu. Bazı konular kamuoyuna söylendiği kadar biliniyor veya söylendiği zamanda oluyor zannediliyor. Halbuki bir plan var, koordinasyon ve işbirliği ile plan uygulanıyor. Konu sadece İdlib değil, Suriye, Irak ve Doğu Akdeniz genelinde ve esasen karşı tarafın (başta ABD’nin, İsrail’in ve İngiltere’nin) yaptıklarına karşı hamlelerle mücadeleyi belli bir düzeyde sürdürmek. Bakın bir mücadeleden bahsettim. Yani bunun başarısı kendi yapacaklarınızla ve karşı tarafın direnciyle alakalıdır.
- Bu kapsamda Almanya ve Fransa’nın gerçekleştirilcek dörtlü zirve sonunda ne kadarıyla ilgileneceklerine bakılacak. Yani yeni oyuncular konuya daha yakından girerse seyir haritaları revize edilecek.
- Suriye konusu esasen çok gecikmez, eğer gecikecekse karşı karşıya gelen güçlerin kendi aralarındaki mücadele ile Esad’a ve radikal teröristlere ABD ve İsrail tarafından sahada verilen destekle uzar.
- Türkiye ve Rusya İdlib’de uygulayacağı planı başardıktan sonra benzer biçimde Fırat’ın doğusuna da uygulayacak. Bu durum şimdiden ABD ve İsrail’i endişelendiriyor ve süreçleri provoke ediyorlar. ABD ve İsrail halen bölgeyi bu nedenle takviye etmeye devam ediyorlar.
- Türkiye ne yaptığını biliyor ve esasında bunları yapmak zorunda. Aksi mümkün değil gibi.
- Eğer Türkiye Sincar’dan, Rusya ve Esad Suriye tarafından yakında Deir ez Zor’a baskı kurarlarsa şaşırmayın. Bu veya benzeri başka çatışma alanları olabilir.
- Eğer Rusya ve Türkiye birlikte Doğu Akdeniz’de petrol ve gaz ararsa da şaşırmayın. Bu veya benzeri başka stratejik yatırım alanları olabilir.
- Bugün İran konusu ikinci planda. ABD, Uluslararası camia (BM’den tutun Suriye konusundaki Cenevre görüşmelerine dek,) İran konusunda hassas ve Türkiye ile Rusya işbirliği bakımından bir süreliğine bu birlikteliği rafa kaldırmak istiyor. İran bunu hissediyor ve huzursuzluk yapıyor. Üstelik 6 Kasım, ABD ambargosu sonrası ne tür bir durum olacak, görülecek.
Kısaca yazdım ki olanlar ve olacaklar bu ana çerçeve üzerine düşünülsün.
