Rusya ile Stratejik Ortaklık

Suriye’de sona doğru. Rusya ve Türkiye “stratejik ortak” olduğunu açıkladı. Kime açıkladı bunu? Konu ne? Karşı grupta kimler var? Önümüzdeki günler çok daha belirgin süreçleri kapsayacak. Hazır olun!

Hatırlayacağınız üzere kamuoyunda İdlip konusu gündeme gelince ilk Savunma Bakanı Hulusi Akar ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan heyetinin Moskova ziyareti olmuştu. Ardından yaklaşık bir hafta geçti ve bir Moskova ziyareti daha gerçekleşti. Bu ziyarete ilave olarak DİB Mevlüt Çavuşoğlu da eklendi. Peki bu ziyaretler ne idi?

Kamuoyu önünde ne gördük ne söylendi? Kremlin’de muhatapları ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bir masada oturdular. Rus DİB ve Savunma Bakanı ellerindeki dosyaları çantalarına koydular. Sn. Çavuşoğlu daha sonra açıklamasında “Rusya’nın stratejik ortağımız olduğu” konusunu ilan etti.

Strateji kavramı öyle kolay kullanılmaz. Eğer iki ülke söz konusu ise, yapılan strateji uzun yıllara sari bir perspektifi, belli bir coğrafyayı, elde edilecek hedefleri kapsar. Türkiye ve Rusya önceden stratejik ortak değillerse ve şimdi ortak stratejimiz var diyorlarsa konu ne?

Evet!.. İlk ziyaret eden heyet strateji metninin görüşmelerini gerçekleştirdi. Arada telefonlar edildi, diplomatlar mektuplar götürüp getirdiler. Metinde anlaşma sağlandı, Doğu Akdeniz ve Suriye merkezli savunma amaçlı bir strateji hazırlandı. Sonra bu metin Türkiye’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından imzalandı. Ardından DİB Çavuşoğlu ile giden heyetin elindeki dosyaya Başkan Putin de imzasını attı. Her iki taraf kendinde kalacak nüshaları çantalarına koydular. Ve bizler yukarıdaki fotoğrafı gördük.

Metnin kapsamında neler olabilir? Öncelikle Suriye meselesinde belirlenen bir yol haritası var. Bu arada Esad da işin içinde olacak ki, statü belirginleşmiş olsun, değil mi? Yol haritası içinde İdlip ve mülteciler de dahil, ama aslında sona giden bir plan var. Metinde bir “Özerk Kürt Bölgesi” türünden oluşum söz konusu olmasa gerek. Amerikan ve İsrail planı bu bağlamda önlenmiş görünüyor. Ancak bölgede fiilen yerleşmiş bulunan ABD’nin varlık durumu da bir biçimde açıklanmış olması gerekir. Bu maksatla, ABD (ve ortakları için) politikalarında gerekçe teşkil eden IŞİD konusu metinde mutlaka tespit edilmiştir. Stratejik ortaklık metninde İran’ın imza atmaması normaldir. Onun hakları Rusya marifetiyle gerçekleştirilecektir. Bu onların ikili başka ittifaka dayalı bir metinle sabitlenmiş olmalıdır. Bu durumda Suriye’deki İran etkisi ve Hizbullah gibi konular Rus-İran bağlamında düşünüldüğünden Türk-Rus metninde yer almamış görülüyor. Sonuçlar itibarı ile değerlendirelim. Bu stratejik ortaklık durumuyla Türk ve Rus tarafların elleri birlikte güçlendiriyor. Kimlere karşı? İsrail, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve hatta İran ve Suudi Arabistan.

Almanya ile Ekim’de bir dörtlü zirve (Almanya, Fransa, Rusya ve Türkiye) yapılacak. Elbette Konu çok kapsamlı. Suriye, enerji, nükleer, Ukrayna, ticaret savaşı, vs. Ama Almanya, ABD engellediğinden, burnunu bir türlü Suriye’ye sokamadı. Almanya, İran ile çok iyi ticaret yapmakta. Bu durumda dörtlü zirvenin işe yaraması ile birlikte bir gruplaşma söz konusu olacak.

Karşılığında olanlar belli; ABD ve İsrail kendi grubunu topladı bile.

Bölge çok ısındı! Gizli anlaşmalarla meydana gelen bu ittifaklar bana tarihten başka örnekleri hatırlattı…