Erdoğan Biden Görüşmesi Tahmini

13 Haziran 2021
Okuyucu

Yarın NATO zirvesi var ve Genel Sekreter Jean Stoltenberg imzalanan NATO 2030’un duyurusunu yapacak. Liderler bu akşam Brüksel’e ulaştılar. ABD Başkanı Joe Biden Londra yakınlarında G7 zirvesini yaptı ve son olarak Londra’da Kraliçe Elizabeth II ile görüştü, o da Brüksel’e ulaştı. Türkiye’de gözler ABD Başkanı Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ikili görüşmesinde. Bir analiz yapalım ve hangi konular öne çıkıyor şimdiden bir tahminimiz olsun.

Bugün Türkiye’den Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ayrılmadan önceki konuşmasını dinledim. Bana göre tema şöyle: Erdoğan, Biden’e karşı da NATO müttefiklik kartını öne sürecek. NATO konuşmasında, terörizm (tüm terör örgütleriyle Türkiye’nin başarıyla verdiği mücadele ve özellikle Suriye’deki durum), istenmeyen, kontrölsüz göç ve 2030 vizyonunda Türkiye’nin rolü (NATO’nun gelecekte Türkiye’ye daha fazla ihtiyaç duyacağı) konularını anlatacak.

Joe Biden’ın NATO çerçevesinde yapacağı konuşmada konu başlıkları şöyle olabilir: Küreselleşme, Covid-19, iklim değişikliği, küresel ekonomi, NATO’nun gelecekteki görevi, Çin ve Rusya, uzay ve siber savaş, demokrasi (Soğuk Savaş’ta NATO’nun totaliter rejimlere karşı en önemli argüman idi, bu zirvede de otoriter rejimler vurgusu olacak ve ittifakın bu konudaki çabası ifade edilecek), insan hakları, özgürlük ve ittifak ruhuna başlılık nasıl olacak konusu (Biden, Türkiye’ye bu başlıktaki konuşmasında gönderme yapacaktır).

İkili görüşmede ise Türkiye’yi üzen konular olarak işaret edilen sözde Ermeni soykırımı tasarısının onaylanmasından Türk halkının hissiyatını, Cumhurbaşkanın dedikodular dediği başlık altında iktidarı değiştirmek konusundaki hususları, masada kalan konular başlarında ise F-35 ve Patriot projeleri olacak gözüküyor. Eğer konuşmalar iyi geçerse 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşılması başlığında bazı detaylar görüşülebilecek. Bu manada savunma sanayii projeleri ve enerji (özellikle Exxon Mobil ile işbirliği) konuları detaylandırılacak.

Bugün akşam saatlerinde Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan’ın bir açıklaması olmuştu, buna göre; Erdoğan ile Biden arasındaki yaklaşık bir saatlik görüşmede iki liderin Afganistan, Suriye ve Libya konularını konuşacağı ifade edildi. Bu başlıklar somut görünüyor ve halli yoluna gidilebilecek bazı detayları içeriyor.

Bugün bir analiz yapmıştım (görselden takip edebilirsiniz). Başat güç olarak ABD ve Rusya’yı ele aldım (bunlar birbirinin düşmanıdır). Çin’i bu analizin dışında tuttum, zira Biden ve Erdoğan görüşmesi içinde geçmeyeceğini düşündüğüm bir konu. Kurum olarak OPEC, NATO ve AB’yi dikkate aldım. Küresel, bölgesel ve yerel ülkeleri dikkate alarak bağlantı şemasını çıkardım (network’ler). Sorunlu alanlar belliydi. Birinci derecedekiler: Filistin, Suriye, Irak, Libya ve Afganistan. İkinci derecedekiler: Kıbrıs, İran (ABD’nin düşman dediği bir diğer ülke), Azerbaycan-Ermenistan ve Ukrayna.

Ayrıntısına girmeden ifade edeyim, bu şematik ilişkilerden çıkardığım sonuç ABD’nin ileri sürdüğü başlıklarla aynı: Afganistan, Libya ve Suriye. Bunların içinde Libya ve Afganistan konuları ABD ile Türkiye’nin (hem müttefiklik bağlamında) sonuç alınabilecek en rasyonel başlıklardır, Suriye çalışmayı gerektirir.

NATO, Ukrayna ve Afganistan konularını kendisi açar ve işlenir.

S-400 diye başlık olmaz, ancak müttefiklerden beklentiler dolaylı ifade edilir.

FETÖ konusu gerekirse Erdoğan tarafından Biden’a ifade edilir. Başlık olarak yer almaz.

Uzun uzadıya Suriye, PKK/YPG ifade bulmaz. ABD ve Türkiye birlikte ilerleme yolu arayacak denir. Ancak ihtiyaç olursa Erdoğan konuyu genişletir.

Yarın göreceğiz, nasıl bir görüşme olacak…

NOT: Fikri mülkiyet hakları gereği bu bilgileri referans vererek kullanabilirsiniz.

Gürsel Tokmakoğlu

Politika 'ın son yazıları

80 views

Yerelde Yapısalcılık

Bir olaya bakış yöntemimde felsefe ve tarih olmaz ise ben bunu oldukça eksik görürüm. Hemen herkesin siyaset, seçim, belediye, vs. konuştuğu noktada ben, bu işte temel felsefe ve asıl stratejik açıklama nerede diye arıyorum. Dolayısıyla felsefi yaklaşım ve stratejik bakış tarzı siyaset üstüdür. Benim açıklamalarım bu noktada değerlidir; mevcut yapılanlar gibi değil, başka türlü tartışmaları kapsamaktadır. Açıkça yazayım: Kim kazanacak, iktidar veya muhalefet ne yapacak, türü ifadelerle değil; imar neye göre olmalı, altyapı ve üstyapı nasıl planlanmalı, ülke ekonomisine uyumluluk ne şekilde sağlanmalı, kanunlar ne içerikte olmalı, gibi piramidin üstündeki meseleler önemlidir.
126 views

Emperyalizm

Bugünün anlayışı, küresel imkanlar içinde sahip olunan alanları artırmak ve güçlenmek, değer üretimi rekabetinde gerilerde kalmamak fikri üzerinedir. Ruslar gibi sürekli “kahrolsun emperyalizm” diyeceğinize, “ben hangi değeri üretebiliyorum, hangi büyük pazarda kaça satıyorum,” diye bakın isterim. Bugün ülkeler bazında ABD, İngiltere, Çin, Japonya, Güney Kore, birlik bazında Avrupa Birliği, küresel şirketler bazında sürekli sayısı artan ve yenilik üretenler, esasen bunlar değerleri zorluyorlar ve muhatap alınıyorlar. Daha fazla muhatap alınabilmek için yapılması gerekenler belli! Olan şu: Muhatap alınanların ve değer üreticilerinin daha fazla yayılması fikri!..
137 views

Doku Bozumu

Bu makale Ortadoğu'da kangren olan meseleleri stratejik düzlemde incelemektedir. Mevcut dokuyu bozan yapay düşünceler ile gerçekte olanlar arasındaki farkı bütün çıplaklığıyla dile getirmektedir. Halen bölgede savaş, çatışma, suç, terör, işgal, soykırım, gibi pek çok olumsuzluk yaşanmaktadır. Uluslararası sistem bu olup bitene çare bulamamaktadır. Suriye, Irak, Lübnan, Yemen, Libya, gibi ülkelerin halkları harap ve bitap düşmüş durumdadırlar.
193 views

Devlet-dışı Aktörler

Burada gayet karmaşık, iç içe geçen ve masum insanların istismarına dönük olayları ihtiva eden, bütün gayrimeşru faaliyetleri, politikaları, planları ve operasyonları, terörizmden tutunuz, vekalet savaşlarına, buradan iç savaşlara, gri bölge operasyonlarına, meşru görünse de esasen çıkara hizmet edenlere, meşru siyaset yapmak ve bunu geliştirmek varken, siyaset alanını anti-demokratik yöntemlerle daraltanlara kadar, birçok durumu kısaca da olsa açıklama imkânımız oldu. Meşruluk ile gayrimeşruluk arasındaki perdeyi görmek veya belirlemek çok çok önemlidir. Ben de sizler de hep birlikte bu dünyada birer aktörüz, tıpkı devletler, hükümetler, liderler, şirketler, gibi. Politika, insana has bir yetenek, işlev ve özelliktir. Meşruiyet dahilinde kalabilmek çok önemlidir. İnsanlar, istikrar, barış ve esenlik içinde yaşamayı, gelişmeyi, evlatlarını refah ve güven içinde yetiştirmeyi istemektedir.
127 views

ABD ile Yeni Bir Sayfa mı?

Geleceğe bakıyoruz, öyle değil mi? Mesela NATO’nun genişlemesi yönüyle İsveç’e onay verildi, bunun karşısında F-16 modernizasyonu gerçekleşecek. Hatta şimdiden aradaki başka tıkanıklıkların giderilmesi açısından olumlu açıklamalar yapılıyor, kamuoylarına bilgiler veriliyor, bunların bir anlamı olmalı.
DÖNBAŞA

Okumadan Geçme