Gürsel Tokmakoğlu|
Okuyucu
|
Milli Güvenlik Kurulu (MGK) 22 Temmuz tarihli toplantısı hakkında alınan kararlar ve açıklamaları öncekilerden farklı bir işaret veriyor. Terörle mücadele, Libya, Ermenistan, Suriye, Irak, Kıbrıs, Akdeniz… Bunlar üç aşağı beş yukarı belli konular. Ama yine de belli bir farkla anlatılıyorlar. Farkı görelim. Diğer yandan kararlarda dünyada siyasi ve ekonomik güç düzeninin yeniden yapılanmasından söz ediliyor. O halde kısaca kararları gözden geçirelim. Çünkü bunları ileride referans verebilceğiz, şimdiden not etmekte yarar var.
22 Temmuz MGK kararları metni aynı şekliyle aşağıdadır. Mutad ifadeleri biliyoruz, tahmin ediyoruz. Peki, dikkat çekenler neler?
Türkiye terörist gördüklerini tanımlıyor. Sıralanan teröristler ve kökleri nerelerde? Örneğin ABD, Almanya, Fransa, Rusya, İran, Irak ve Suriye‘de. Bu listeye Libya’da meşru olmayan tarafa açıkça destek veren diğer ülkeler olan Mısır’ı, Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) ve Suudi Arabistan’ı da ekleyelim. Sonra birlikte bakalım.
Bu terör unsurlarına karşı uluslararası hukuk ve ikili anlaşmalar çerçevesindeki haklara dayanarak ne gerekiyorsa yapılacak. Irak ve Suriye’yi biliyoruz. Operasyonlar devam ediyor. Sınır içinde yoğunlaşan FETÖ ile mücadele de devam ediyor. Daha ilerilere gidilecek mi, önümüzdeki günlerde göreceğiz.
Hatta ifadeden anlaşılacağı üzere yukarıda sıraladığım ülkeler Türkiye’ye destek vermek yerine teröre destek veriyorlar ve meşruiyetini yitirmiş rejimlerin yanında yer alıyorlar. Örneğin, FETÖ’ye, PKK’ya, vs. terör örgütlerine, ayrıca Suriye’de Esad’a ve Libya’da Hafter’e destek veriyorlar. Bu ülkelerden durumu anlamaları isteniyor. Anlamazlarsa ne olacak? Anlaşılmasına gayret etmek de bir çabadır. Ama bu ülkelerin Türkiye’ye, dünya barışına ve kendi halklarına karşı ödevleri var. Bu durumunun açıklanması bile küresel güvenliğe bakışla alakalı yeni bir yöntemdir.
Bence bir eksik var. Şöyle ki, ABD ve Avrupa her yıl terör raporu veriyor. Raporlarda ülkeler ve terör örgütleri yer alıyor. Türkiye de açıkça bu tür bir terör raporu vermeli ki sonrası için bir diplomatik ve hukuki yol açılsın.
Diğer bir öneriyi en son maddeyi irdeledikten sonra yazacağım.
Türkiye’nin Libya’ya desteği artarak sürecek. Örneğin Libya’da mevzi kazanma peşinde olan Mısır darbeci Hafter’e destek için asker gönderirse Türkiye buna tereddütsüz mukabelede bulunacak. Diğer ülkeler de benzeri sıfatla anılıyor.
Kıbrıs, buradaki Türk varlığı ve Akdeniz milli meselelerdir. Müdahil ülke ve aktörler bunu bilmelidirler.
Ermenistan’a kınama var. Dağlık Karabaş’ı terk etmeliler. Türkiye her şartta kardeşi Azerilerin yanındadır.
Şimdi gelelim açıklaması daha güç ve yeni olan kısma. Aslında öteden beri yazmaktayım, küresel ekonomik ve politik değişim ile güç dengeleri meselesini, daha da yazacağım. Ne zamana kadar? Yeni denen ama fazlasıyla kaotik olan bu sistem tamamen belirginleşene kadar. Ayrıca yeni sistemin kapsamının, özelliklerinin ve etkilerinin belirginleşip belirginleşmeyeceği bile tartışma konusu olabilir. Türkiye bu konuda müteyakkız durumda, bu mesaj veriliyor. Esas olan gerekli kurum, kuruluş ve sistemlerin şimdiden ihdas edilmesi ve işletilmesi. Başka türlü hazırlık olmaz!
Sizce neler gerekli? Siber Savaş, Hibrit Savaş, Ekonomik Savaş, Teknoloji Savaşı, Ticaret Savaşı, gibi pek çok mücadele biçimi şimdiden olanca gücüyle küresel alanda işlevsel haldedir. Bu gibi mücadele türleri için Türkiye neler yapmalı? Cevap teorik olarak belliyse de uygulamada birbirine bağlı önemli sorunlar çıkmaktadır.
Örneğin sebepleri ve çıkış biçimi bir yana, küresel pandemi ve küresel ısınma ile meydana gelen devasa boyutlu sorun alanlarında bile çoğu konuyu ülke olarak önceden tedbir alarak yapılabilecek pek bir şey olmuyor. Diğer yandan ekonomi, teknoloji ve siber konular iç içeler. Bunlar hukuk, eğitim ve sosyal konuları entegre ediyor. Her ne kadar sonuçta politik yük hakkında bilgi sahibi olunsa da ülke dinamiklerini diğer başka etkilerden dolayı bütünüyle harekete geçirmek istenen ölçeklerde olamayabiliyor.
İkinci öneri şu, Türkiye, Gri Bölge için Çok Taraflı Faaliyet Planı yapmalıdır. Bu plan MGK Siyaset Belgesi’nin Eki konumunda olmalıdır.
KARARLAR:
1. PKK/KCK-PYD/YPG, FETÖ VE DEAŞ BAŞTA OLMAK ÜZERE, MİLLÎ BİRLİK VE BERABERLİĞİMİZ İLE MİLLÎ BEKAMIZI TEHDİT EDEN TÜM TERÖR ÖRGÜTLERİNE KARŞI YURT İÇİNDE VE YURT DIŞINDA BAŞARIYLA YÜRÜTÜLEN OPERASYONLAR HAKKINDA KURUL’A BİLGİ SUNULMUŞTUR.
2. TÜRKİYE’NİN, SINIR ÖTESİNDEKİ TERÖRİST UNSURLARA KARŞI MÜCADELESİNİ, ULUSLARARASI HUKUKTAN VE İKİLİ ANTLAŞMALARDAN DOĞAN HAKLARI ÇERÇEVESİNDE SÜRDÜRECEĞİ VE KOMŞU ÜLKELERİN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE SAYGILI OLDUĞU İFADE EDİLMİŞTİR.
ÜLKEMİZİN GÜVENLİĞİ KONUSUNDA GÖSTERDİĞİ HASSASİYETE SAYGI DUYUP DESTEK VERMEK YERİNE, TERÖR ÖRGÜTLERİNİN VEYA MEŞRUİYETİNİ YİTİRMİŞ REJİMLERİN YANINDA YER ALANLARIN, BU DAVRANIŞLARIYLA KENDİ GELECEKLERİNİ NASIL BİR İPOTEK ALTINA SOKTUKLARINI EN KISA SÜREDE ANLAMALARININ ÜMİT EDİLDİĞİ BELİRTİLMİŞTİR.
3. LİBYA’DA BARIŞ, İSTİKRAR VE HUZURUN TESİSİ YÖNÜNDE GAYRET SARF EDEN MEŞRU LİBYA HÜKÛMETİNE SAĞLADIĞIMIZ DESTEĞE MUKABİL BU ÜLKEDEKİ KARGAŞADAN İSTİFADE EDEREK DARBECİLERLE BİRLİKTE MEVZİ KAZANMAYI HAYAL EDEN ÜÇÜNCÜ TARAFLARIN AKİM KALMAYA MAHKÛM GİRİŞİMLERİ ELE ALINMIŞ, ÜLKEMİZİN HER TÜRLÜ ZORBALIĞA KARŞI LİBYA HALKININ YANINDA YER ALMAYI SÜRDÜRECEĞİ VE GEREKLİ ADIMLARI ATMAK HUSUSUNDA TEREDDÜT ETMEYECEĞİ BİR KEZ DAHA TEYİT EDİLMİŞTİR.
4. KIBRIS’TAKİ TÜRK TOPLUMUNUN MEVCUDİYETİ İLE HAKLARINI GÖRMEZDEN GELEN ÜLKELERİN VE AKTÖRLERİN, ADA’DA BARIŞ VE İSTİKRAR ORTAMINA ZARAR VEREBİLECEK GİRİŞİMLERİNE HİÇBİR SURETLE MÜSAADE EDİLMEYECEĞİNİN ALTI ÇİZİLMİŞ, DOĞU AKDENİZ’DE ULUSLARARASI HUKUKTAN KAYNAKLANAN HAK, ALAKA VE MENFAATLERİMİZİN KORUNMASI KONUSUNDAKİ KATİ KARARLILIĞIMIZ VURGULANMIŞTIR.
5. AZERBAYCAN TOPRAKLARINDAKİ GAYRİMEŞRU İŞGALİNİ YILLARDIR SÜRDÜREN ERMENİSTAN’IN BARIŞI BOZAN VE ULUSLARARASI HUKUKU HİÇE SAYAN SALDIRGANLIĞI ŞİDDETLE KINANMIŞTIR.
ERMENİSTAN’IN MÜTECAVİZ TUTUMUNU SONLANDIRMASI VE İŞGAL ALTINDA TUTTUĞU AZERBAYCAN TOPRAKLARINI TERK ETMESİ GEREKTİĞİ; TÜRK MİLLETİNİN, KARDEŞ AZERBAYCAN’IN HAKLI DAVASINDA ALACAĞI HER TÜRLÜ KARARA SAHİP ÇIKACAĞI HATIRLATILMIŞTIR.
6. DÜNYADAKİ SİYASİ VE EKONOMİK GÜÇ DÜZENİNİN YENİDEN YAPILANMA SÜRECİNE GİRDİĞİNİN ALTI ÇİZİLEREK, BU ÇERÇEVEDE TÜRKİYE’NİN HER ALANDA GÜÇLÜ BİR HAZIRLIK YAPMAK İÇİN GEREKEN MEKANİZMALARI OLUŞTURMASININ ÖNEMİ ÜZERİNDE DURULMUŞTUR.
