Ukrayna-Rusya Savaşının Durum Değerlendirmesi (G+20)

Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın “harekât hedefleri” yönüyle takibini belli bir formatta güncelleyerek sürdüreceğimi ifade etmiştim. Yayımlanan G+10’dan sonra (Ukrayna-Rusya Savaşının Durum Değerlendirmesi) bu G+20 raporu şeklinde ikincisidir. Bu defa mukayeseli tablo ile ilerlemeleri daha iyi görebileceğiz. Bu analitik çalışma ülkemizde alanında tektir.

G+20 (İkinci 10 Gün: 6-15 Mart 2022)

(Elde edilmesi istenen belirlenmiş parametrelere göre hedef seviyesi ve hissedilme süresi yönleriyle belirlenen değer ile şu anki seviye ifade edilir.)

I. ABD’nin ve ortaklarının cayması:

1. Rusya’nın yaptırımlara direnmesi (%70 seviyede ve 1 yıldan fazla hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %10
2. Çin’in Rusya’ya açıkça desteğini artırması (%50 seviyede) 
   • Şu anki seviye %10
3. Avrupa’da enerji sorununun artması (%60 seviyede ve 6 ay hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %35
4. Nükleer Savaş riskinin aşırı artması (%30 seviyede, hassas) 
   • Şu anki seviye %5

II. Putin’in cayması:

1. Sosyo-Ekonomik ve Teknolojik yaptırımların baskısı (%70 seviyede ve 4 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %40
2. Sosyo-Politik ve Medya yaptırımların baskısı (%70 seviyede ve 4 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %35
3. Ukrayna’nın direnmesinin artması (%50 seviyede ve 4 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %30
4. İç güç odaklarından tepkilerin artması (%50 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %10

III.a. Zelensky’nin cayması:

1. Rusya’nın baskısı (%50 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %30
2. Halkın zor şartlara itilmesi (%50 seviyede ve 1 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %40
3. Ukrayna altyapısının çökmesi (%60 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %30
4. Ukrayna kaynaklarının Rusya kontrolüne geçmesi (%60 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %10
5. Ordunun desteği kesmesi (%80 seviyede ve 4 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %5
6. Kiev’in düşmesi (%30 seviyede) 
   • Şu anki seviye %5
7. ABD ve ortaklarının aktif desteğini kesmesi (%10 seviyede ve 1 ay hissedilirse)
   • Şu anki seviye %1
8. Ülkenin istilası (%40 seviyede) 
   • Şu anki seviye %15

III.b. Ukrayna halkının cayması:

1. Rusya’nın baskısı (%40 seviyede ve 4 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %30
2. Ülke topraklarının belli bölümünün Rusya kontrolüne geçmesi (%40 seviyede) 
   • Şu anki seviye %15
3. Kiev, Odessa, Maniupol, Sumi ve Harkov’un Rusya kontrolüne geçmesi (%60 seviyede) 
   • Şu anki seviye %30
4. Ukrayna altyapısının çökmesi (%60 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %30
5. Ukrayna kaynaklarının Rusya kontrolüne geçmesi (%60 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %10

III.c. Ukrayna ordusunun cayması:

1. Rusya’nın baskısı (%70 seviyede ve 6 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %20
2. Dış askeri yardım kesintiye uğraması (%80 seviyede ve 2 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %10
3. Milislerin desteğinin kesilmesi (%60 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %5
4. Liderliğin kesilmesi (%50 seviyede ve 1 ay artan şiddette hissedilirse) 
   • Şu anki seviye %1
5. Kiev, Odessa, Maniupol, Sumi ve Harkov’un Rusya kontrolüne geçmesi (%60 seviyede) 
   • Şu anki seviye %30
6. Donbass direnişinin kaybedilmesi (%80 seviyede) 
   • Şu anki seviye %30
7. Askeri birlikler (özellikle 93ncü, 92ncü, 81nci, 95nci, 54ncü, 17nci, 57nci, 72nci, 1nci, 14ncü Tugaylar) bulundukları bölgeleri tutamazlarsa ve ağır zayiat alırlarsa (% 80 seviyede ve 3 ay artan şiddette hissedilirse)
   • Şu anki seviye %20
8. Deniz bağlantısının kesilmesi (%50 seviyede)
   • Şu anki seviye %50
9. Hava Üstünlüğünün kaybedilmesi (%30 seviyede)
   • Şu anki seviye %20
10. Ülke topraklarının 1/3’nün istilası (%40 seviyede) 
    • Şu anki seviye %20

MUKAYESELİ TABLO

Öne çıkan savaş/operasyon türleri ve Beklenen Gelişmeler

• Küresel Ekonomik Savaş: ABD lehine, Rusya aleyhine gelişmektedir.
• Küresel Enformasyon Savaşı: Ukrayna ve onu destekleyen ABD ile Ortaklarının lehine gelişmektedir. (Medya savaşı konusunda farklı bir durum var, Ukrayna Savaşı’nda Medya başlıklı yazıya bakabilirsiniz.)
• Taktik Şehir Savaşı (Meskûn Mahal Çatışması). Ukrayna Savaşı kısa/orta vadede çözülemezse Gayrinizami Harp riski daha belirginleşir.
• Konvansiyonel Savaş: Operatif seviyededir. Rusya lehinedir. Rusya’nın. planını normal ilerletmesi durumu olursa bunun G+3 ay sürmesi beklenebilir. Rusya direnişin fazla olduğu kentlerde yıkıcı etkisini daha fazla göstermeye başlamıştır. Odessa’nın etrafı çevrilmektedir. Mikolayev’i aşan bir Rus kol Voznesenk’e ulaştı. Bunların hedefi Moldova sınırındaki Rus birlikleriyle buluşmak olacaktır. Herson’dan Rus birlikleri iki koldan kuzeye ve batıya ilerleyişinin sürdürmektedir. Kuzeye doğru Zaporitsiya’dan Dnipro istikametinde doğru harekât ilerleyişini sürdürebilir. Rusların Deniz Ablukası devam etmektedir. Mariupol’da kritik çatışma devam etmektedir. Ukrayna güneyi çok büyük oranda Rusya kontrolündedir. Doğu sektöründe Luhansk bölgesinde Ruslar Ukrayna direnişini kırarlarsa harekatın ilerlemesi beklenebilir. Bu bölgede İzium öne çıkmaktadır. Kuzeye doğru Harkiv’de (Harkov) çatışma devam etmektedir. Harkiv’i aşacak Rus birlikleri Belgrad-Kırım karayolu ortasındaki Dnipro’da güneyden gelen birliklerle buluşabilir. Bu durumda yaklaşık 7 adet Ukrayna Tugayı ya geri çekilmek ye da imha edilmeye doğru zorlanmak durumunda kalabilir. Bu harekatın genel durumu için de çok kritik bir durumdur. Kuzeyde Sumi’yi aşan birliklerin Kiev bölgesine (Brovary’e doğru) ilerlemesi beklenebilir. Kiev bölgesinde kuşatma devam edecektir. Harekatın ilerleyen günlerinde (örneğin) eğer Dnipro Ruslar tarafından ele geçirilir ve Donbass bölgesindeki Ukrayna direnişi kırılır ise Kiev’deki birliklerin önemli bir bölümü bu bölgeden güneye doğru harekâtını genişletebilir. Bu hal tarzını 3-6 hafta içerisinde görebiliriz. Rusya hava harekâtı taktik av-bombardıman uçaklarıyla 170-210 sorti üretmeye devam etmektedir. Stratejik bombardıman uçakları az da olsa harekât icra etmektedir. (Haritalı anlatımı izleyebilmek için daha önce yayımlanmış olan Rusya’nın Muhtemel Ukrayna Harekât Planı başlıklı yazıyı gözden geçirebilirsiniz.)
• Stratejik Seviyeli Savaş: Rusya nükleer tehditte bulunuyor. Savaşın stratejik seviyedeki durumu “tehdit etme” düzeyindedir. Nükleer Savaş beklenmemektedir.
• Gölge Savaşı: Lidere (Zelensky) suikast yapılması hususu gündemdedir.
• Siber Savaş: Rusya, ABD, İngiltere tarafından siber taarruzlar karşılıklı yapılmaktadır.
• Savaşın yayılma riski: Japonya’nın Kuril Adaları konusunu gündeme getirmesi izlenebilir. (Japonya’nın Kuril Adaları Jeopolitiği)

Sonuç: “G+20” Ukrayna Savaşı Genel Değerlendirmesi ve Beklentiler

Nisan ayı öne çıkmaktadır. Taraflar üzerine genel ateşkes amaçlı girişimlerin artırılması evresine gelinmiştir. (%38’lik seviye kritik süreci işaret etmektedir.) Geç kalınırsa durum kronikleşir, ateşkes olsa bile çatışmalar değişik alanlarda devam edebilir. Durumu kontrol etmek için dikkat edilmesi gereken önümüzdeki sıkışık bu günleri (G+30) iyi değerlendirmek gerekir. Eğer taraflara ateşkes için davette eksiklik olursa sahada harekât devam eder ve ateşkes için fırsat en az 3 ay kaybedebilir.

ABD ve Ortaklarının Ukrayna’ya desteği devam etmektedir. Joe Biden yeni bir yardım paketi daha açıkladı. ABD ve NATO’nun bu savaşa girmeyeceği açıktır. Ancak Rusya’nın gelişmeleri NATO tarafından çok yakın şekilde takip edilmektedir. Her türlü (nükleer dahil) NATO planı gelişmelere göre tadil edilmektedir. NATO ortaya çıkan enerji ve lojistik sorunları nedeniyle de yeni planlar yapmaktadır. 24 Mart’ta gerçekleştirilecek NATO zirvesi öneli görülmektedir. Çıkacak kararın Rusya’ya daha fazla baskı uygulanması yönüyle olabilir. Ayrıca liderlerin burada henüz çok net olmayan ateşkes için ortaya çıkan metinler üzerinden uygulanacak bir yol haritası üzerine kararlar vermesi de beklenebilir.

NOT: Fikri mülkiyet hakları gereği bu bilgileri referans vererek kullanabilirsiniz.

Gürsel Tokmakoğlu