Kültür- Page 31

simbiyotik-iliski-mutualizm
16 Temmuz 2018

Simbiyotik İlişki – Mutualizm

Simbiyoz, iki veya daha fazla farklı tür (organizma) arasındaki yakın etkileşimleri açıklar, birbirleriyle birlikte yaşayarak fayda sağlayan olmayı tanımlar. İki türün karşılıklı yardımla yaşama fikri simbiyotik bir ilişkinin özü olarak kabul edilir. Simbiyoz, genel olarak canlılar arası bir ilişki türü olmakla birlikte bu ilişkiye
antagonizma
29 Şubat 2016

Antagonizma

Antagonizma karşıtlık ve belli bir amaca sebep teşkil eden olmak demektir. Antagonist
bilgelik-2
27 Şubat 2019

Bilgelik

Bilgeye ve bilgeliğe yeterince ihtiyaç duymuyor muyuz? Çağımızın konularında ileriye atılım yapılamamasının
ayna-etkisi
11 Nisan 2014

“Ayna Etkisi”

“Ayna” metaforu Jacques Lacan’a aittir. O, psikanalizdeki çok önemli tezini “ayna evresi”
irenizme-duyulan-ihtiyac

İrenizme Duyulan İhtiyaç

2 Ekim 2013
1.3K views
5 mins read
İnsanlar konuşma, iletişim kurma ve kendini ifade etme yeteneği ile donatılmış, bu yolla bilinç atmosferine katkı sağlayan ve dünyada gelişmenin bir anlamda motoru olan üstün varlıktır. Öyleyse bir an için konuşmada ve iletişimde ne sorunumuz var diye düşünelim. “İrenizm” kavramını hatırlayalım. Tam karşılığı “iletişimde barış” olarak ifade edilebilir. Bizim için yeni bir şey değil. Ancak bunun iyi bilinip kurallarının belirgin olarak açıklanmış olmasına rağmen toplum liderlerinin, politikacıların veya kamuoyu huzurunda beyanat verenlerin nezdinde yansıması ne derece etkin kullanılıyor? Biraz bu konuya yaklaşmamızda yarar vardır. Batı kültürü, iletişimin ve bu bağlamda medyanın olanca gücüyle topluma etkili olmasını görünce çok önceleri irenizmin
kavramsal-icgudu

Kavramsal İçgüdü

2 Ekim 2013
1.2K views
13 mins read
İnsan kavramlarla yaşayan bir canlılardır. Bilgi ve kendini ifade yeteneği ile birçok donanıma sahip olma gücü sayesinde insanın dışa vurumu kavramsal kökeniyle açıklanabilir. Ben buna “insanın kavramsal içgüdüsü” diyorum. Bilgi insana verilmiş bir güçtür. Edinimlerini de verili olanların üzerine inşa eder. İnsan bilmek ve bilgiyi yönetmekle olan kabiliyetiyle kendini ispat etmektedir. İspat etmeyi, bir şeye karşı olmaya değil, aslında bir şeye bağlı olmaya dönük okumak gerekir. Düşünceme göre iki tür kavram vardır. Birincisi benim “ilahi uyuma dayalı” dediğim, insanlık var olmadan önce de kâinatın sahip olduğu kültüre ilişkin kavramları kapsar. İkincisi ise “iradeli üstün insanın” atanması ile başlayan süreçte ortaya
ahlak

Ahlak

1 Ekim 2013
1.7K views
4 mins read
Muttaki için ahlaklı olmak en temel göstergedir. Muttaki ancak davranışlarındaki ahlaklılıkla güzel örnek olur. Ahlak, kişilerin uymak zorunda oldukları davranış biçimleri ve kurallarıdır. Ahlak, vicdanın tavsiyesine veya sesine uyarak, insanın gerçekleştirmek üzere olduğu veya ortaya koyduğu somut bir davranışın niteliğini kabul ve tasdik ettiği bir akıl yürütmedir. İnsan yaptığı ve söylediği her şeyde doğru bildiği şeyin izini sürer. Ahlak, vicdanın işaret ettiği iyileri, doğruları ve güzelleri derleyip toplar; bir bütün halinde insanın ortaya koyduğu iradeli davranışlara işler. Ahlak, inanç dünyası açısından başat bir konudur. Hatta insan için dünyada verilen sınavın esası bir açıdan “ahlaklı olmak” üzerine kurulmuştur. İnsan nefsini iyi
vicdani-egitim

Vicdani Eğitim

1 Ekim 2013
2K views
21 mins read
Muttakinin vicdanını eğitmiş olması diğer bütün dışavurumlarında temel konudur. Eğitimin her türlüsünden bahsetmekteyiz. Ama vicdana dönük bir eğitimi de göz önünde tutarsak nelerden bahsetmeliyiz? Birey ve toplumun eğitiminin önemine değinmeye gerek yoktur diye düşünüyorum. Amaç olarak “yaşadığı evrenin içinde uyumlu, kişilik sahibi, vicdanlı insanlar yetiştirmenin ağırlığının bilincinde olmak bile yeterlidir” kanaatindeyim. Hiç olmazsa başlangıçta doğru bir nokta ifade edilmiş olur. Zaten, evinde küs gibi yaşayan modern ailenin bireyleri içinde “çocuk da bir şekilde yetişiyor işte…” deyip çaresizlik ifade etmek insanın iddiasına ters değil mi? Anne işten geldi yorgun, baba çok sinirli, oğlanın sınavları var ama kafasını bilgisayardan kaldırmıyor. Bebek ise
kentlesme

Kentleşme

1 Ekim 2013
1.8K views
6 mins read
Muttaki üretmeyi ve yaratmayı, sistemli ve organize olmayı kentlerde ispatlama çabasındadır. Bu onun en önemli kolaylığı ve sinerjisidir. İnsanın refahı ve güvenliği için kent vazgeçilmezdir. Ama kentli olmak ayrı bir olgudur. Kenti yaratan muttaki kendi içinde bir çelişki yaşar. İçlerinden bazıları kentli olmamak için ayak direr. Kent başlangıçtan bu yana insanın başlıca yaşam, sığınma, kolaylık bulma gibi yararları ile tercih ettiği bir organize ve ortak çıkar alanıdır. Bütün bu kabiliyetleri ile kent insanın yarattığı ama bireysel yaşamı düzenleyen sınırları içeren bir yerdir. Kent alanının şekillenmesi, standartlarının belirlenmesi, dokunun oluşması ve ihtiyaçların karşılanması kültürel endüstrinin ana motorudur. Kent insanın yaşamı için
kuresellesme

Küreselleşme

1 Ekim 2013
2K views
17 mins read
İnsanlık uluslar sistemi ve uluslararası düzen derken küreselleşmeye (globalization) geldi dayandı. İnsanlık adına bu alanda neler yapılabileceğini bulmak herkesin görevidir. Ama önce ne olduğunu tespit etmek gerekir.
savas-kavrami

Savaş Kavramı

1 Ekim 2013
3.3K views
29 mins read
Muttaki neden savaşsın ki? Neden biri diğerinin üstüne nükleer bomba atma ihtiyacı duyar? Kim yaptırıyor bunu? Bu incelemede bazı savaş, çatışma ve cephe kavramları üzerinde duracağız. Bu konu “Cephe”[i] isimli kitapta daha ayrıntılı işlenmiştir. Savaş, temelde bir şeyle uğraşma, çatışma, kavga ve mücadele etme, onu ortadan kaldırma, yakıp yıkma anlamına gelmektedir. Diplomasinin toplumların arasındaki çatışmalarda kullanılır olmasından sonra ise bu terim diplomasinin işe yaramadığı hallerdeki girişilen silahlı mücadeleye denmiştir. İnsan önce tabiat şartlarıyla, hayvanlarla savaşmış; paylaşamamış ve birbiriyle savaşmıştır. Bilgili ve iradeli varlık olan insan bilgisini ve iradesini daha çok kendi ırkıyla savaşmak için kullanmaya başlamıştır. Yaşamını kolaylamak için geliştirdiği
uretim-ve-tuketim

Üretim ve Tüketim

1 Ekim 2013
4.4K views
21 mins read
Üretmek ne muhteşem! Çeşitler halinde, sürekli geliştirerek… Bu acaba kendini ispat için mi, doğal mı; yararlı mı, zararlı mı? Evet! Üretim tüketim olmadan gelişmiyor. Üretebilmek için tükettirmek gerekiyor. Bunun ölçüsü ne? Biyo-kütle çoğalması ile ilgili insanoğlunun çabasını değerlendirmeden geçmek mümkün değildir. En azından insanın biyo-kütlesinin çoğalmasına karşılık diğer canlılarınkinin azaldığını görmek ve benzer şekilde dünyadaki kaynakların tüketilmesinde katlanarak bir azalma sürecini işletmek, aynı şekilde kirlenme, bozulma ve diğer çevresel sorunlara yol açma durumu meydana gelmektedir. Bunu insan iradesinin yaptığı doğru-yanlış seçimlerle somutlaştırmaktayız. İradeye esas çalışan nefsin kendisidir. Yani öğrenilenler, değerlendirilenler ve bilinenler ile bir haz duyma, kendini ispatlama, güven içinde
merkezcilik

Merkezcilik

1 Ekim 2013
5.6K views
6 mins read
İnsanlık için yönlerin önemi sürekli bir anlam taşımaktadır. Ayrıca dünyanın yuvarlak olması da bir anlam taşıyor. Gidilecek hep bir yön vardır ve tur tamamlandığında varılan yer başlangıç noktasıdır. Hareket ifadesinde bu gibi düşünceleri çoğaltmak mümkündür. Ya düşünsel olarak sağa sola veya aşağı yukarı gidip gelen, dönüp başlangıca ulaşan biri için acaba ne düşünürüz? Düşüncede kamil insan bulunduğu yeri doğru tarif edebilmelidir. Eğer bu sağlam bir yer ise orada aynı tutarlılıkla tutunabilmelidir. Orada gelişmeli ve güçlenmelidir. Oradan vermeli, oradan yetmeli, oradan görmelidir… Merkezcilik kavramını daha geniş açıdan Cephe isimli kitabımda açıklama fırsatı buldum. Şimdi burada kısaca bir tanıtım yapmak isterim. Sorumluluk sahibi
muttaki

Muttaki

1 Ekim 2013
3K views
25 mins read
Siteye adını veren bu kavram aynı zamanda “Muttaki” isimli kitabımın da konusu idi. Günlük yaşamda bu kavramı kullanmanın yaygın hale gelmesi çabası içindeyim. Muttaki Arapça bir sözcüktür. Kur’an’da tanımı yapılmış ve insana atfedilen yüksek bir değere karşılık gelmektedir. Muttaki “takva sahibi olan” demektir. Sözlük anlamı olarak takva, kuvvetli bir iradenin himayesine girerek korunan, sakınan ve kendini muhafaza altına alan insana denir. İslâm felsefesine göre muttaki; iman edip emir ve yasaklara uyan, Allah’a karşı gelmekten sakınan, dünya veya ahirette insana zarar verecek söz, fiil ve davranışlardan sakınan anlamındadır. Bu tanımı biraz daha pratik hale getirecek olursak, muttakinin bir kimlik ifadesi olduğunu söylememiz gerekir.

Yazı Arşivi

DÖNBAŞA