Evren

numerik-cozumleme 4.8K views
30 Nisan 2014

Nümerik Çözümleme

İnsan politik varlıktır. Politik olması doğallığından ileri gelir. İnsan kendini en iyi ifade etme özelliğine sahip varlıktır. Bir kabulle diyelim ki, bu doğal yapı bu evrende en gelişmiş halde insanda bulunur. İnsan biyolojik ve fizyolojik donanımı itibarı ile en kapasiteli bilinç gücüne sahiptir ve
politik-insan 2.8K views
22 Mayıs 2014

Politik İnsan

Bir bütünlük ifade ettiğinden aynı girişi yapacağım. Toplumumuza dair ana sorunları tartışıyoruz.
2K views

İnsan Kaynaklı Kaos

24 Mayıs 2021
2K views
12 mins read
Kaos mu, düzen mi şeklinde sorsam, hemen düzen deriz. Ama kaos da bir gerçek. Mesele düzeni uzun süre korumak ve değişimlerle beraber güncellemek. Kaos ve düzeni felsefi açıdan tartışalım. Özellikle kaosu ele alalım, daha sonra insan eliyle olan kaosun özelliklerini ve etkilerini tartışalım.
muttakiligin-onemi 1.8K views

Bir Evren İhtiyacı

14 Ocak 2018
1.8K views
6 mins read
E. Husserl (Kesin Bilim Olarak Felsefe), J. P. Sartre (Varlık ve Hiçlik), M. Merleau-Ponty (Algının Fenomenolojisi)… Bu filozoflar ve başkaları varlık, hiçlik, fenomenoloji hakkında tartışmışlardır. Batı felsefesinde bu tartışma bir üst seviye aramaktadır ama kanaatimce gerekli zemin zamanın malzemelerini kullandığından ve bu nedenle bugün açısından sağlam tutulamadığından, neredeyse aynı sözler tekrar edilir olmaya başlamıştır. Bu çerçevede hareket ederek bu tartışmaya bir ölçüde katılmak istedim. Çıkış yolu evrenle ilgili olsa gerek, zira mevcut düşüncelerin odağında dünya ile sınırlı bir kurgu yer alıyor. Belki ilk bakışta bu kurgu insana daha gerçekçi gelebilir ama yeni gerçeklik tanımlanacak olursa sanıyorum bir boyut da atlanabilecektir.
evrenin-abcsi 1.8K views

Evrenin ABC’si

24 Ekim 2017
1.8K views
7 mins read
Evreni nasıl tarif ediyoruz? Her türlü sorunun cevabı karanlık evrende mi, yoksa bilgi evreninde mi? Bilinmeyen değil, dile getirilmeyen yönüyle kapsayıcı bir konuya açıklık getirmek mümkün mü? Başlıca sorular bunlar. Konuya bilimsel düzlemde bakılabilir, ama isteyen inanca kadar çekebilir. Sonuçta bilinç artıyor; sadece insanlığın değil, bildiğimiz bilmediğimiz her türlü şeyin. Evrenle ilgili bilimsel çözümlemelerde son dört beş yılın ortaya koyduklarına göre bildiklerimizi tekrar değerlendirmemiz gerekecek kanaatindeyim. Bu yönde temel olarak astronomi ve fizik alanındaki çalışmaların bize sunduklarından etkilenmekteyiz. Son kertede bilimin bize sunduğu açıklamaların kökeninde gözlemlemede daha ilerilere gitmek, bu alanda hassasiyeti artırmak, çeşitlilik yaratmak, elde edilen bilgileri depolayabilmek, analiz
bilince-bakis 1.1K views

Bilince Bakış

14 Haziran 2017
1.1K views
4 mins read
Bilinç sözcüğüyle güç bulan bütüncül bir bakış bize neler sunabilir? Bütüncül bir bakış açısının hedef olarak düşünülmesi ne anlama gelir? Bu sorulara Bilinç Atmosferi bağlamında eğilelim. Evrenle ilgili bir yapının içindeki Bilinç Atmosferini tasavvur ediyorum. Önce şunu ifade edebilirim. Bilinç ve atmosfer sözcükleri tek başına belirsizlikleri olan ifadelerdir. Atmosfer, ortam, ekosistem vs. ifadeler zaten içine ne koysanız alır ama çoğu kere de içi boşmuş gibi bir algı yaratır. Diğerine, asıl üzerinde durduğumuz bilinç konusuna yakın zamanda Daniel Dennett şöyle bir açıklama yapıyor: “Düşünebileceğimiz ve düşünemeyeceğimiz tüm düşüncelerden ve deneyimlerden oluşan şey.” Eğer bilinç bu ise Dennett’in söylediğinden yola çıkarak bilinenleri
dolu-ve-bos 1.9K views

Dolu ve Boş

28 Nisan 2017
1.9K views
11 mins read
Felsefe somut olmayanları daha kolay ele alıp esnetme imkânı veriyor. Başlangıçta boş ve dolu gibi bir konuyu işlemenin ne kadar boş bir iş olacağını düşünebilirsiniz. Ama felsefe böyle bir şey. Başlayalım o zaman… Neresi boş ki? Boş diye bir şey var mı? Evrenin diğer tarafı mı boş? Genişleme sürecinin menzilindeki tarifsiz boyut mu? Belki laboratuvar ortamında yaratılan bir şeydir boşluk. Bunu açıklayabilmek için bir vakit bir gruba, iki elimi işaret edip “bunun arasında ne var” diye sormuştum. Aldığım cevapların içinde en çok “boşluk” vardı. Biraz düşünenler başka şeyler söyledi: “Atmosfer, oksijen, vs.” Bir düşündüm ki sorunun karşılığını tam verebilmek için zorlanmamak
zaman-nedir 1.4K views

Zaman Nedir?

1 Şubat 2017
1.4K views
1 min read
Geçenlerde bir bilim adamı tarafından zamanın ne olduğu sorusunun cevabının bilindiği düşüncesi üzerine reklamı yapılan bir belgeseli izleme fırsatım oldu. Ne öğrendim?.. Bilinenler ve yeni tür sorular listeleniyor ama zaman yine havada kalıyor. Peki, benim somut olarak bildiğim ne? Onu söyleyebiliyorum zaman için. Dünya zamanı kendi ve ortamındaki döngüsü ile ilgili bir kavramdır. Saat, gün, hafta, ay, mevsim, yıl… Bunlar tarafımızdan hesabı yapılan birimlerle anılabiliyorlar. Ama zaman bu değil ki? Zaman bir kavram, çok şeyin mukayesesine dayalı hesabını yapmak zor olsa da tahayyülü yapılabilir bir tanımlama. Bizim Samanyolu halısından evrende trilyonlarca olduğunu düşünürsek!.. Trilyonlarca galaksiye bütüncül mü bakmak istersiniz, trilyonlarca
maksatli-aforizmalar-vii 843 views

Maksatlı Aforizmalar (VII)

2 Ocak 2017
843 views
8 mins read
Yalanım yok! Bu aforizmaları aklımın köşesinde beliren resimli ögeleri düşünerek yazıyorum, saf camın yansımasıyla, iç ve dışbükeysiz. Böyle yansıyor kağıda sözcükler; belki maksatlı, belki saklı… Düşünceme göre bu aforizmalar insan yaşamı için bir kan damarı! Nedendir bilmem, böyle demek geçti içimden. Ancak bir tıkanıklık durdurur akışı. Daha canlı ironiler var elbette, ama “an” için bunlardan söz etmek gerekli. Bu an için elzem, yalnız al kanla ilgili olandır; kanla, damarla, kalple… Bu dünya ve hatta yaşam kurgusu öyle bir döngü içinde ki her şey bir diğerine bir şekilde dokunmakta. Yıldızlar yıldızlara, insanlar insanlara… Yalıtılmak, dışarıda durmak veya kaçmak mümkün değil. Bu
kulturel-fark 1.1K views

Kültürel Fark

12 Kasım 2015
1.1K views
4 mins read
İnsan evrene kavrayıcı şekilde bakmayı bilemiyorsa olup bitene yeteri ölçüde şahit olamaz. İnsanın kavrayıcı bakabilmesi için düşüncenin gerisine ait işleme mekanizmasının ve bilinç atmosferindeki gelişimin içinde ne ifade ettiğini idrak etmesi gerekir. Çünkü kainat matematiksel işler. Matematik deyinse insanımız çok eskiden öğrendiği yerdedir, sayıları dikkate alır. Halbuki matematiğin dili sonsuzluktur, ilişkiler yumağıdır, sürekli yenileşmedir. Bakın bir uzay görüntüsüne; denge, ölçü, şekil, farklılık, ton, işgal, madde ve daha çok şey vardır. Hepsi kavranmayı bekler; boyutlarını, ölçeklerini, ilişkilerini, prensiplerini ve daha pek çok gerçekliklerini bir kereliğine değil, sürekli geliştirerek ortaya bırakır. Bu bir bilinç atmosferinin görüntüsü olarak da işaret edilebilir. Bilinç atmosferinde
evrende-insan-gibisi-yok 1.6K views

Evrende İnsan Gibisi Yok

2 Ekim 2015
1.6K views
1 min read
“Evrenimizde dünya da, onun içinde olduğu güneş sistemi de, onun içinde olduğu Samanyolu da insanla aynı özelliklerle, özgündür, benzersizdir, tektir, biriciktir, mükemmeldir. Eğer başlangıç şartları öyle kurgulanmasa idi insan burada bu harika yapısıyla meydana gelemez idi; bu Yaratan’ın iradesidir ve takdiridir. Dolayısıyla evrenin ilk kurgusundaki amaçta insan gibi bir iradelinin hedeflenmesi söz konusudur.”[1] Bu düşüncelere sahibim. İnanç bağlamı dışında konuya benzer bakan başkaları da var, örneğin bilim yazarı John Gribbin.
okumak 1.5K views

Okumak

3 Eylül 2015
1.5K views
11 mins read
Okumayı tüm yönleriyle ve değişik bir bakış açısıyla irdeleyeceğiz. Sizlere, neden okumak gerektiğini kökenden yola çıkarak açıklayacağım. Başlangıçta okumanın bir etkileşim ve iletişim olduğunu aklımızda tutalım. Boşluk nerede bilmiyorum, ama benim bildiğim her hacmin içinin dolu olduğudur. Kaldı ki evren de bir hacimdir. Eğer evren içindekiler bakımından incelenirse, zerrecik bulutları, enerji, serbest temel elementler, milyarlarca galaksi, yıldız, gezegen ve hepsi iç içe, dinamik, alanı kullanmaktadır. İlkokulda maddenin halleri diye öğretmişlerdi; katı, sıvı ve gaz diye. Şimdilerde plazmanın buna eklendiği de söyleniyor. Bir madde ölçeğinde hal öyledir. Ancak maddelerin içinde yüzdüğü atmosferde neler yüzüyor? Böyle düşünelim, hal değişiklikleri ile birlikte madde

Yazı Arşivi

DÖNBAŞA