Bu bir kitap olacak. Bu günü gününe tutulan notların birikimi ile gerçekleşecek. Geçenlerde bir twit attım ve ne dedim biliyor musunuz? Yazar adaylarına, günlük tutar gibi olanları not edin, bir ay sonra iki ciltlik eser sahibisiniz! Evet, böyle olduğunu size bizzat göstereceğim. Kitabın adını
DevamıDepremin yükü bir hayli ağır. Henüz yaralarımızı sarma aşamasındayız. Yapılacak çok işimiz var. Benin konum; ne deprem, ne sismoloji, sadece stratejik bakışla ilgili, jeopolitik okumayı işaret ediyor ve Anadolu gibi çok değerli bu sahip olduğumuz topraklarımızın karakterine göre var olması gereken insan ve milli gücü hatırlatıyor.
DevamıBu makale bir Almanya Şansölyesi Olaf Scholz eleştirisidir. Karizmatik lider Angela Merkel’den sonra kendinden belli oranda beklentileri olanlara aslında Scholz bizzat cevap verdi. Geçtiğimiz gün Foreign Affairs’te yayımlanan "Küresel Dönüm Noktası, Çok Kutuplu Bir Çağda Yeni Bir Soğuk Savaştan Nasıl Kaçınılır?" başlıklı makalesi yayımlandı. Bu makaleyi okurken Avrupa’nın güvenliğiyle ilgili kritik edilmesi gereken birtakım noktaların olduğunu gördüm, sizlere açıklayacağım. Bununla beraber bir Türkiye analizini de yapmaktayım.
DevamıUkrayna'daki savaşın 302. günü, 21 Aralık 2022, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky savaştayken ilk yurtdışı gezisinde, Washington'da bayrak açtı, alkış, ödenek ve Patriot silahı aldı, ama önemlisi bu durum bize büyük oyunda yeni bir perdenin açıldığını hatırlattı.
DevamıBu makalede bir yandan bazı önemli kavramları yerli yerine koymayı, diğer yandan bugünün ve geleceğin Türkiye’sinin nelere gebe olabileceğini irdeleyebileceksiniz. Politikayla, jeopolitikle, stratejiyle ve uluslararası ilişkilerle ilgilenenlerin durumu gözden geçirebileceği bazı ipuçlarını burada hep birlikte değerlendireceğiz.
DevamıCOVID-19’un şaşkınlığı içinde bile küresel çapta çok hızlı bir değişimi göğüslediğimizi zannettikçe, Ukrayna’daki savaş uzadıkça, Rusya’nın gücü törpülendikçe, stratejik silahlar gerginlik alanlarına sevk edildikçe, dünyanın dikkati Hint-Pasifik eksenine doğru çekildikçe, yeni tür ekonomik düzenin çalkantılı halinin yeni normalleri bağlamındaki alışkanlıklar için toplumların sürüklenmesini izledikçe, her şey tepetaklak oldukça, hatta geleceğe bakarken duyulan endişenin bile artık kanıksanır halde olduğunu gördükçe, size ne diyeyim? Sizce bugün için Dünyanın Sürüklenmesi (Senaryo-2) görünümü insanlığı nerelere taşıyacak? Bizlere Yeni-Karanlık Çağ’ı yaşatıyorlar diyebilir miyiz? Bundan maksat Yeni-Aydınlanma mı olacak?
DevamıPutin savaş içerisindeyken kendine düşman olduklarını ifade eden Avrupa'nın gaz ihtiyacını karşılamak amacıyla bir öneride bulunuyor, Türkiye gaz konusunda bir merkez olsun, şeklinde. Elbette bu konu Türkiyenin jeopolitik değerine değer katacak bir öneridir, fizibıldır, çok az bir gayretle büyük verim sağlanabilir ve dahası böyle bir kolaylığı şu an sağlayabilecek tek ülke Türkiye'dir. Böyle bir önerinin gündeme gelmesi dahi Türkiye'nin değerinin anlaşılması bakımından örneklik teşkil eden bir husustur. Ancak bu o kadar kolay mı?
DevamıKüresel ekonomik şartların aşırı derecede değişiklik göstermesinin mantıklı bir açıklaması olmalıdır. Rastgele gelişmelerin yaşanması şeklinde açıklamalar ve büyük ekonomilerin bunun üzerine politika üretmeleri pek kabul edilebilir değildir. 2008’de başlayan olumsuz dalga Covid-19'dan sonra, bugün Ukrayna’daki savaşın getirdiği olumsuz ekonomik şartları da geçti, gelişmeler salt politika deyip bakılamaz noktada, bugün Ukrayna'da bir savaş oluyorken, Hint-Pasifik’te hemen her an bir provokasyon ile şartlar gerginleştirilmektedir. Normal ekonomi yaklaşımlarıyla "normal, birbirini tetikliyor," şeklinde açıklanabilecek olumsuz ekonomik gelişmelerle, özellikle ABD kaynaklı jeopolitik ve jeostratejik girişimlerle, daha da derin sorunlar olmaya dönüştürülmektedir.
DevamıŞöyle bir soru ile başlayalım; İsrail bölgede bir jeopolitik merkez mi? Nerede? Atlantik ile Hint-Pasifik arasında, Doğu Akdeniz’de (Levant’ta) veya Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) coğrafyasında, böyle mi? ABD ve İsrail tuğlaları üst üste sıralıyor, inşa edilen yapıya dikkatlice bakalım! Peki, ABD bakışıyla bölgede Türkiye'nin merkez konumuna ne oldu?
DevamıDünya ne tür bir durumla karşı karşıya? İçinde bulunulan durumun adını koyabildik mi? Eğer durumunuzu tanımlayamadıysanız, geleceğiniz için de hesabınız güçleşir. Rusya-Ukrayna Savaşı ile birlikte küresel her türlü beklenti için belirleyici bir tanım gerekti. Buna NATO’nun Madrid Zirvesi (2022) damgasını vurdu ve "Yeni Soğuk Savaş" çağrışımını biraz daha belirginleştirdi. Acaba bu çağrışım başka nerelerde yankı buldu diye bakıldığında, örneğin ekonomi alanından Nobel ödüllü Kolombiya Üniversitesi Profesörü Joseph E. Stiglitz de buna "Yeni Soğuk Savaş" tanımını getirdi.
DevamıYeni Soğuk Savaş’tan bahsediliyor, buna Soğuk Savaş-2 diyenler var. Özellikle 2019-2035 küresel görünümü esas alarak jeopolitik açıdan bir tespit yapalım. Elbette bu bir jeopolitik değerlendirmedir, gelişmelerin ne şekilde sonuçlanacağının tahmini değildir. Bir savaş olur mu olmaz mı, demek için bir açıklamam olmayacaktır. Eğer projeksiyonu bu sunacağım şekilde ele alırsak, izleyebileceğimiz hususların bugünlerde inşa edilen nedenlere bağlı geliştiğini anlamış olacağız. Şunu ifade edelim, hiçbir adım boşuna değildir.
Devamı