Fransa, Almanya, Amerika neden Yunanistan'a silah veriyor? ABD ve AB'nin Stratejik Hatası ne? Batı dünyası Türkiye'yi ötekileştirerek asıl mücadeleyi kazanabilir mi? Bu gibi soruların cevabı bu yazıda.
Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşı izlemeye devam ediyoruz. Bu konuda 10’ar günlük periyodlarla "Ukrayna-Rusya Savaşının Durum Değerlendirmesi" başlığıyla yayınladığım analitik değerlendirmeleri takip edebilirsiniz. Anlık değerlendirmeleri kendi Twitter hesabımdan takip edebilirsiniz. Bir de bu başlayacağım "Harekattan Notlar" yazılarında öne çıkan hususları birleştirerek size sunacağım. Bütün bunlar tarihi zamanlara tanıklık ettiğimiz bu dönemin askeri, stratejik ve siyasi hususlarını içeren önemli bir arşiv oluşturacaktır. Bu bilgilendirmelerime ifade ettiğim gibi ilk notlar ile başlayayım.
Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın "harekât hedefleri" yönüyle takibini aşağıdaki formatta güncelleyerek sürdüreceğim. Bu ülkemizde pek bilinmeyen bir formattır. Örnek bir analitik çalışmadır. Bu alanda çalışanlar için ders niteliğindedir. Ancak bu analiz ile esas bakımından burada verilmek istenen, Ukrayna Savaşı’nın ve küresel yaptırımların etkisinin gidişatı hakkındadır. Buradaki güncellemelere bakarak topyekûn değerlendirmeye ve gelişme sonuçlarına dair fikir elde edebileceksiniz.
Ukrayna cephesinde neler oluyor? Daha çok taktik ve operatif duruma bakalım. Rusya’nın olası harekât planının nasıl olabileceğini açıklayalım. Zafiyetleri ve üstünlükleri işaret edelim. Harekât hakkında bir değerlendirme sunalım ki elimizde ileride mukayeseyle izah edebileceğimiz türden bir vesikamız olsun. Bu elinizdeki plan şu an Türkiye'de tektir. Uzmanların çoğu konuşur ama yazmaktan çekinir!
Başından bu yana bu konunun bir Ukrayna Krizi olmadığının farkındaydık. Asıl rekabet ABD ve Rusya arasındadır. Şimdi size çok kısa bir anlatımla, sadece başlıkları ele alarak, bu yüksek riskin ne anlama gelebileceğini açıklayacağım. Burada bir risk var ve bunun adı, Yeni Soğuk Savaş’tır. Bu yazı, hiç değilse bundan sonraki gelişmeleri kolay takip edebilmeniz açısından bir rehber niteliğindedir, taşları doğru yerlere koyarak kendi düşüncelerinizi geliştirebileceksiniz.
Ders niteliğinde yazacağım, hatırlatmalarım olacak. Çünkü önemli bir dönemden geçmekteyiz. İyi irdelememiz gereken noktalar giderek birikiyor. Asıl çıkarımımız, Putin ve Lavrov ne demek istedi, şeklinde olacak. Ancak onların bugün ne söylediklerini Politik Merkez'de sizlerin önceki günlerde okumuş olmanız gerekiyordu. Ukrayna, Kırım, Donbass konularında netleşen bir tablo var karşımızda. Bu iş bitti demiyorum, ABD ve Rusya bu noktadan sonra detaylar üzerine yoğunlaşacak, ilkesel olarak birbirleriyle anlaşacaklarını işaret ettiler. Bu yazıda önceden ifade ettiklerim ile bugün söylenenleri üst üste koyabileceksiniz. NATO nerede kaldı? Ukrayna meselesi nerede görüşülecek? Rusya'nın bölgeye asker yığması neye yaradı? Liderler ne söylediler ne yaptılar? Bugün taraflarca sürdürülen uygulamaların anlamı nedir? Bu gibi soruların bütün cevapları size verilmiş idi, son haliyle bir daha işaret edilecek.
ABD tarafı Rusya’yı bu uyguladığı yöntemle caydıramamıştır, Ukrayna stratejisi beklentileri karşılamaktan uzaktır. Avrupa "her şartta" ABD’nin yanında olmadığını göstermiştir. Çok konuşmanın geçtiği bir medya savaş halinde yaşananlar, dünyada ekonomiden güvenliğe kadar bir çok sorunu hatırlatarak aşırı gerginlik yaratmaktadır.
Beyaz Saray ve Batı medyası savaş çanları çalıyor. Herkes duysun diye çanı daha hızlı vuruyorlar, troller de devreye kondu. Kiev savaş kabinesini topladı. Ortalığı kızıştıranlar "nükleer savaş bile çıkabilir" diyorlar. Rusya, Ukrayna ve Belarus sınırlarında tatbikat yapıyor; ama bu belliydi zaten.
Türkiye'nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle yaptırım öngören 2021 savunma bütçe yasa tasarısı ABD Senatosu’ndan da geçti. Biden döneminde Türk-ABD ilişkileri nasıl gelişecek? F-35'ler ne olacak?
ABD’de Türkiye’ye S-400 yaptırımları uygulanmasını ve F-35 satışının yasaklanmasını içeren yasa tasarısının Temsilciler Meclisi’nden sonra Senato’dan da geçmesi üzerine Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan tepki geldi. Ayrıca yakın geçmişte bu tipte pek çok baskılar söz konusu edilmişti. Gelişmelere birlikte bakıldığında asıl amaç ne, ABD’nin kendi içinde mi bir sorun var, bir paradoks içindeler mi, konuyu etraflıca incelememiz gerekiyor.